Prof. Mariusz Z. Ratajczak i prof. Wiesław W. Jędrzejczak odpowiadają na tekst o firmach biotechnologicznych Tekst red. Marka Czarkowskiego swoim kontekstem sugeruje, że ja oraz moi współpracownicy, występując do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju o kwotę 45,4 mln zł na projekt „Innowacyjne metody wykorzystania komórek macierzystych w medycynie”, w istocie naciągnęliśmy budżet państwa na realizację bezużytecznych badań, podobnie jak inne firmy biotechnologiczne przywoływane w artykule. Publikację opatrzono moim zdjęciem. Problem w tym, że przyjęte założenie i odpowiedzi w stosunku do mojej osoby rozmijają się z rzeczywistością. Wyjaśniam więc, że pieniądze, o których mowa w artykule (ok. 45 mln zł), były rozdzielone równomiernie między różne ośrodki w Polsce na realizację różnych tematów, z czego na moje laboratorium przypadało ok. 6 mln zł, rozłożone na pięć lat. Czas pokazał, że mój zespół miał rację, gdyż obecność tych komórek została potwierdzona przez co najmniej 35 niezależnych ośrodków naukowych w różnych krajach na różnych kontynentach. Grant, o którym jest mowa w artykule, miał być wstępem do badań klinicznych. Zakończył się wieloma wartościowymi publikacjami i obserwacjami. Z funduszy grantu ośrodki badawcze zostały wyposażone w dodatkowy sprzęt, utworzono też nowe miejsca pracy. Badania zakończyły się obronami wielu doktoratów i kilku rozpraw habilitacyjnych. Zorganizowano trzy międzynarodowe konferencje naukowe pod hasłem „Baltic Stem Cell Meeting”, propagujące polskie badania nad komórkami macierzystymi. Dlaczego te badania stanęły w miejscu bez wdrożeń klinicznych? Odpowiedź jest prosta. Wnioski składane przeze mnie kilkakrotnie w ciągu ostatnich kilku lat do Fundacji Nauki Polskiej i Narodowego Centrum Nauki były skreślane z listy finansowania. Jeżeli autor nie uzyskał wglądu w dokumentację w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, to niezrozumiałym jest, dlaczego nie próbował nawet kontaktować się ze mną, aby poznać prawdziwe fakty. Kontakt do mnie jest umieszczony na witrynie internetowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, a także na stronie uniwersytetu w Louisville. Prof. dr hab. med. dhc Mariusz Z. Ratajczak, kierownik Zakładu Medycyny Regeneracyjnej WUM w Warszawie, dyrektor Centrum Badań nad Komórkami Macierzystymi Uniwersytetu Louisville, Kentucky, USA • W nawiązaniu do artykułu red. Marka Czarkowskiego „I kamieni kupa”, w którym m.in. przedstawiono sprawę projektu dotyczącego komórek macierzystych, koordynowanego przez prof. Mariusza Z. Ratajczaka, uprzejmie wyjaśniam, że tego typu projekty rozlicza się publikacjami w recenzowanych (zwykle zagranicznych) czasopismach naukowych, i tak to zostało rozliczone. Z tego, co wiem, sam zespół prof. Ratajczaka w ramach tego projektu otrzymał jedynie ok. 6 mln zł brutto na pięć lat. Projekt nie obejmował wdrożenia proponowanych terapii i nie przewidywał finansowania takiego wdrożenia, zresztą przy tym poziomie finansowania żadne wdrożenie nie jest możliwe. Po doniesieniach zespołu prof. Józefa Dulaka, który nie był w stanie powtórzyć niektórych doświadczeń zespołu prof. Ratajczaka, pojawiły się liczne publikacje potwierdzające istnienie komórek VSEL. Natomiast ich praktyczne wykorzystanie zależy od wielu czynników, w tym także od tego, czy konkurencyjne technologie nie rozwiążą tych samych problemów szybciej i taniej. W tej sytuacji brak finansowania kontynuacji tych badań w Polsce (uzasadniany m.in. rzekomymi kontrowersjami) stawia tę technologię na z góry przegranej pozycji. Jednak nawet realizacja projektu, który nie zakończy się opracowaniem sprzedawalnej technologii, przynosi wymierne skutki (…). Projekt koordynowany przez prof. Ratajczaka umożliwił utworzenie i wyposażenie wielu naukowych warsztatów pracy w różnych polskich instytucjach, w tym także wykształcenie ich pracowników. prof. Wiesław W. Jędrzejczak, przewodniczący Komitetu Immunologii i Etiologii Zakażeń Człowieka PAN Od autora: Na wstępie chcę podkreślić, że nie podważam w żadnym razie dorobku naukowego prof. Mariusza Z. Ratajczaka, który w 2006 r. otrzymał za odkrycie komórek VSEL Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej nazywaną Polskim Noblem. Projekt „Innowacyjne metody wykorzystania komórek macierzystych w medycynie” w 2009 r. został najwyżej oceniony w konkursie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Badaniom nad komórkami VSEL towarzyszył entuzjazm. W wywiadzie dla Polskiego Radia 24 sam prof. Ratajczak mówił, że komórki macierzyste będą wykorzystywane w terapii uszkodzonych narządów i tkanek. Dlatego zdecydowałem się przypomnieć ten projekt. A także dlatego, że okazał się on wyzwaniem dla badaczy. Prof. Ratajczak zarzuca mi, że nie próbowałem się z nim skontaktować, aby poznać prawdziwe fakty. Tu dochodzimy do sedna sprawy. Jestem
