Jazydzi – Wyznawcy skruszonego anioła

Jazydzi – Wyznawcy skruszonego anioła

November 14, 2014 - Lalish, Iraq: A Yazidi woman ties and unties a knot in a piece of colorful fabric, a ritual at the holiest shrine in the Yazidi faith, covering the tomb of a revered Yazidi Sheikh Adi in the holy village of Lalish in Iraq's northern Kurdish mountains. Yazidis are one of the world's oldest monotheistic minorities. They follow a faith born in Mesopotamia more than 4,000 years ago. It is rooted in Zoroastrianism but has, over time, blended in elements of Islam and Christianity. Yazidis pray to God three times a day facing the sun and worship his seven angels, the most important of which is Melek Taus, or Peacock angel. Muslim Extremists consider the peacock a demon figure and refer to Yazidis as devil worshippers. The Yazidis have been pushed out of houses and into the treacherous Sinjar mountains. Those that have refused to move from their houses are being viciously hunted down by Islamic State of Iraq and Syria (ISIS). Hundreds of women and young girls have been taken away as brides for jihadis and given the choice of conversion or death. In Aug. 2014, the Yazidis were targeted by the Islamic State of Iraq and the Levant in its campaign to 'purify' Iraq and neighboring countries of non-Islamic influences. (Alfred Yaghobzadeh/Polaris)

Zdziesiątkowani przez dżihadystów są teraz ofiarami batalii między tureckimi, syryjskimi oraz irackimi Kurdami Kiedy John Kerry – były sekretarz stanu USA – oznajmił w ubiegłym roku, że arabscy chrześcijanie i jazydzi padli ofiarą ludobójstwa ze strony dżihadystów z Państwa Islamskiego, wiele osób po raz pierwszy usłyszało o istnieniu tej mniejszości. O ile bowiem o tragedii bliskowschodnich chrześcijan wiemy z mediów i ambon kościelnych, o tyle informacje o cierpieniach jazydów nie są już tak powszechne. A ci, do których dotarły jakieś wzmianki o tej grupie, najczęściej uważają ich za czcicieli szatana. Lud z Niniwy Jazydów dotknęło ponad 70 masakr. W sierpniu 2014 r., kiedy Państwo Islamskie zajęło iracki Sindżar, dżihadyści dokonali masowego mordu ok. 5 tys. członków tej społeczności – głównie mężczyzn. Gwałcili i porywali kobiety oraz dzieci, ocalonym dawali wybór – islam albo śmierć. Szacuje się, że 50 tys. osób zdołało uciec w okoliczne góry. Wycieńczonym z powodu upału oraz braku wody i jedzenia uchodźcom pomogły oddziały kurdyjskich sił zbrojnych, wspierane przez armię amerykańską. Zorganizowały i zabezpieczyły one korytarz, który umożliwił ewakuację. Jednak dopiero w grudniu 2014 r. Kurdom udało się odbić część gór Sindżaru, a także przejąć kontrolę nad fragmentem miasta Sindżar. To wówczas odkryto masowe groby, w których pochowano wymordowanych kilka miesięcy wcześniej jazydów. Liczebności tej grupy wyznaniowej nie sposób dokładnie oszacować, choć raczej nie przekracza ona 700 tys. Zdecydowana większość – około pół miliona osób – żyje w północnym Iraku, w graniczącej z Syrią prowincji Niniwa, której stolicą jest wieloetniczny i wielowyznaniowy Mosul. Największe skupiska skoncentrowane są w dystryktach Sindżar oraz Szekhan, gdzie rezyduje świecki przywódca jazydów – emir Tahsin Said. Mniejsze grupy są rozsiane po sąsiednich krajach. Istnieje też dość duża diaspora w Niemczech. Większość historyków uważa, że pochodzenie jazydów związane jest z umajjadzkim kalifem Jazydem I, który w drugiej połowie VII w. władał pierwszym imperium arabsko-muzułmańskim. Ich synkretyczny system wierzeń zawiera pewne elementy islamskie, choć z pewnością nie jest odłamem religii muzułmańskiej. Najświętsze miejsce jazydów znajduje się w irackim Lalisz, na północny zachód od Mosulu. Jest tam grobowiec szejka Adiego – jazydzkiego świętego, który zmarł w 1162 r. Jazydzi wierzą, że Adi ibn Musafir al-Umawi był inkarnacją Anioła-Pawia, czyli istoty władającej światem z nadania boskiego. Każdy członek społeczności jazydów zobowiązany jest do odbycia przynajmniej jednej pielgrzymki do grobu szejka Adiego. Mieszkający bliżej powinni co roku uczestniczyć w obchodach Święta Zgromadzenia. Wraz z rozrostem społeczności jazydów muzułmańscy przywódcy zaczęli ich traktować z coraz większą niechęcią, co na początku XV w. doprowadziło do zniszczenia grobowca szejka Adiego. Jednak w późniejszych dekadach, kiedy na obszarze zamieszkanym przez jazydów ugruntowała się władza tureckiej dynastii Osmanów, znaczenie liderów wspólnoty na pewien czas wzrosło, zwłaszcza w XVI w. W XVII w. znów nadeszły gorsze czasy i wielu jazydów ratowało się konwersją na islam. Do 1849 r. jazydów nie uznawano za lud księgi, co dawałoby im pewną ochronę pod panowaniem osmańskim, jaką cieszyli się chrześcijanie czy Żydzi. Dokonana w połowie XIX w. reforma, która miała poprawić los niemuzułmańskich mieszkańców imperium osmańskiego, nie uchroniła ich przed masakrami. Prześladowani byli zarówno przez niektóre plemiona kurdyjskie, jak i przez władców osmańskich, co sprzyjało współpracy jazydów z innymi gnębionymi grupami – zwłaszcza Ormianami, którzy u progu I wojny światowej doświadczyli ludobójstwa. Etnicznie jazydom najbliżej jest do Kurdów. Posługują się zresztą językiem kurmandżi – jednym z dwóch głównych języków kurdyjskich. I choć sami stronią od przemocy, ponieważ ich religia mówi wyraźnie, że czyny są ważniejsze od ortodoksji, uznają narodowowyzwoleńcze aspiracje Kurdów. Anioł-Paw to nie szatan Korzenie jazydyzmu sięgają wierzeń staroirańskich (m.in. zaratusztrianizmu) z domieszkami religii mezopotamskich i bliskowschodnich monoteizmów. Jazydzi uważają się za następców najstarszego potomka Adama. Wierzą w jednego Boga, stworzyciela wszechświata, który dał życie siedmiu aniołom, ażeby ci dokończyli dzieło stworzenia. Modlą się natomiast nie do Boga, który jest tak doskonały, że nie ingeruje w sprawy ludzi, lecz do Anioła-Pawia, jednego z siedmiu aniołów, który zbuntował się przeciw Bogu, za co ten strącił go w czeluść piekielną. To dlatego

Ten artykuł przeczytasz do końca tylko z aktywną subskrypcją cyfrową.
Aby uzyskać dostęp, należy zakupić jeden z dostępnych pakietów:
Dostęp na 1 miesiąc do archiwum Przeglądu lub Dostęp na 12 miesięcy do archiwum Przeglądu
Porównaj dostępne pakiety
Wydanie: 15/2017, 2017

Kategorie: Świat