Najważniejsze kwestie związane z działalnością szkoły i postępowaniem rekrutacyjnym budzą istotne wątpliwości co do ich zgodności z ustawą zasadniczą Przewijająca się przez łamy prasy dyskusja na temat sposobu kształcenia w Krajowej Szkole Administracji Publicznej (KSAP) i wykorzystania jej absolwentów skłania również do zastanowienia się nad regulacją prawną dotyczącą tej szkoły, czego – niestety – nie poruszono w artykule, który ukazał się w „Przeglądzie” z 15 lipca 2002 r. Podstawą jej działania jest ustawa z 14 czerwca 1991 r. o Krajowej Szkole Administracji Publicznej – Dz. U. Nr 63, poz. 266 ze zm. (ustawa o KSAP). Zgodnie z tą ustawą KSAP jest państwową jednostką organizacyjną (art. 1 ust. 1), posiadającą osobowość prawną (art. 1 ust. 3). Zadaniem KSAP jest kształcenie i przygotowywanie do służby publicznej urzędników służby cywilnej oraz kadr wyższych urzędników administracji (art. 1 ust. 2). Najważniejsze kwestie związane z działalnością szkoły i postępowaniem rekrutacyjnym uregulowane zostały w art. 2 i 4. Przepisy te budzą jednak istotne wątpliwości co do ich zgodności z przepisami konstytucji dotyczącymi stanowienia prawa. Art. 2 ust. 1 ustawy o KSAP stanowi, że „Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, nadaje Szkole statut określający jej ustrój i organizację, zakres działania, zasady kształcenia, prawa i obowiązki słuchaczy oraz inne sprawy dotyczące jej działania, nieuregulowane w ustawie, uwzględniając rolę szkoły w systemie administracji państwa” *1. Przepis ten upoważnia więc premiera do uregulowania kilku kwestii o odmiennym charakterze. Pierwsze wątpliwości budzi upoważnienie do określenia ustroju i organizacji szkoły, gdyż trudno byłoby je nazwać upoważnieniem szczegółowym, a jeszcze trudniej – dopatrzyć się w nim wytycznych w tym zakresie, wymaganych przez art. 92 ust. 1 konstytucji. Natomiast zapisanie w art. 1 ust. 3 ustawy o KSAP, że posiada ona osobowość prawną, to stanowczo za mało jak na zasady ogólne (porównajmy szczegółowość regulacji dotyczącej szkół wyższych). Większe wątpliwości budzi upoważnienie do określenia w rozporządzeniu zakresu działania KSAP, gdyż (niezależnie od faktu, że nie jest to upoważnienie szczegółowe) sposób jego zredagowania sugeruje, że zakres ten może być szerszy niż określony w art. 1 ust. 2 ustawy (kształcenie i przygotowywanie urzędników służby cywilnej oraz kadr wyższych urzędników administracji). Nie na wiele się też zdaje zawarta w omawianym przepisie (in fine) dyrektywa, by organ wydając rozporządzenie, „uwzględnił rolę szkoły w systemie administracji państwa”, z tej prostej choćby przyczyny, że rola ta nigdzie nie została zdefiniowana, a ponadto – trudno byłoby ją uznać za wytyczne co do treści rozporządzenia. Jeszcze większe wątpliwości budzi upoważnienie do określenia zasad kształcenia oraz praw i obowiązków słuchaczy, bowiem upoważnienie w tym zakresie ma w rzeczywistości charakter blankietowy. Ustawa nie zawiera żadnej regulacji dotyczącej zasad kształcenia. Jeszcze bardziej wyraziście problem ten dotyczy praw i obowiązków słuchaczy, gdyż rozporządzenie miałoby określić niesprecyzowane w żaden sposób prawa i obowiązki o charakterze innym niż określone w dalszych przepisach ustawy (w art. 5-8, przy czym art. 8 zawiera odrębne upoważnienie do wydania aktu wykonawczego). W tej sytuacji określenie rodzaju i zakresu zasad kształcenia oraz charakteru praw i obowiązków słuchaczy zależy prawie wyłącznie od wyobraźni twórców rozporządzenia. Natomiast kuriozum legislacyjnym jest upoważnienie do określenia w rozporządzeniu „innych spraw dotyczących działania [KSAP], nieuregulowanych w ustawie”. Nie jest to w żaden sposób upoważnienie „szczegółowe”, nie zawiera ono żadnych wytycznych, a przede wszystkim – nie określa zakresu spraw powierzonych do uregulowania. Co więcej – upoważnienie do określenia „spraw nieuregulowanych w ustawie” czyni z rozporządzenia akt niejako „równy ustawie”, co w żaden sposób nie da się pogodzić nie tylko z literą, ale nawet z duchem konstytucji *2. Art. 4 ustawy o KSAP stanowi, że „słuchacze Szkoły są wyłaniani w drodze postępowania rekrutacyjnego spośród osób, które nie ukończyły 32 lat i posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych z tytułem magistra lub równorzędnym” (ust. 1) *3 oraz że „zasady i tryb przeprowadzenia postępowania rekrutacyjnego, powoływania komisji rekrutacyjnej oraz zasady i tryb wnoszenia odwołań od wyniku tego postępowania określa statut Szkoły” (ust. 2). Do upoważnienia tego odnoszą się w pełni przedstawione wyżej zastrzeżenia do zasad kształcenia. Nadto trudno zgadnąć, dlaczego określenie zasad i trybu wnoszenia
Tagi:
Ryszard Taradejna
