Ratuj z głową

Udzielania pierwszej pomocy trzeba się nauczyć. Działanie tylko pod wpływem emocji może przynieść więcej szkody niż korzyści Niezależnie od rodzaju urazu podstawowym zadaniem jest utrzymanie poszkodowanego przy życiu. Mózg zaczyna umierać już po 4 minutach niedotlenienia. Udzielając pierwszej pomocy, należy więc sprawdzić przede wszystkim: drogi oddechowe, oddychanie, krążenie. W każdym przypadku poważniejszego urazu, zwłaszcza gdy osoba poszkodowana jest nieprzytomna, natychmiast wzywamy pogotowie ratunkowe. Co możemy – i powinniśmy – zrobić, zanim przyjedzie lekarz? Drogi oddechowe Jeżeli poszkodowany nie oddycha, zaczynamy od udrożnienia jego dróg oddechowych W tym celu należy: t odwrócić głowę ratowanego na bok, t dwoma palcami sprawdzić jego jamę ustną i w razie potrzeby usunąć wszelkie przeszkody, np. protezę zębową, wodorosty, szlam, resztki wymiocin, t poluzować krawat, kołnierzyk itp. rzeczy uciskające szyję, t ułożyć głowę i szyję ratowanego tak, aby język się nie zapadał i nie blokował dróg oddechowych, t odwrócić ratowanego twarzą ku górze i odgiąć szyję do tyłu: jedną rękę umieszczamy pod szyją chorego i unosimy ją delikatnie do góry, drugą naciskamy czoło w dół. Następnie przesuwamy żuchwę poszkodowanego do przodu i do góry, co napnie szyję i uniesie język, otwierając drogi oddechowe. Gdy takie działania nie przyniosą efektu po kilku sekundach (brak unoszenia się i opadania klatki piersiowej albo mgiełki na lusterku przyłożonym do ust), należy rozpocząć sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo – jeżeli nie jest to możliwe, bo np. chory ma usta pokryte jakąś substancją trującą: usta-nos. Sztuczne oddychanie należy wykonać w sposób następujący: 1. Zrobić głęboki wdech. 2. Docisnąć szczelnie swoje usta do ust nieprzytomnego. 3. Zacisnąć palcami jego nos, aby wdmuchiwane powietrze nie uciekało (jeżeli ratuje się dziecko, swoimi ustami należy objąć usta i nos dziecka). 4. Wykonać wydech, łagodnie wdmuchując powietrze do płuc ratowanego. Jeżeli jego klatka piersiowa się uniesie, to znaczy, że się udało. 5. Jeżeli poszkodowany nie oddycha, powtarzamy te czynności, wprowadzając cztery szybkie oddechy. 6. Odszukać tętno na tętnicy szyjnej. Jeśli jest wyczuwalne, akcję usta-usta prowadzić dalej z częstotliwością jeden oddech co 4 sekundy. Jeżeli nie – przystępujemy do masażu serca. Krążenie Często wystarczającym zabiegiem jest zewnętrzny masaż serca, czyli właściwe uciskanie klatki piersiowej. Uwaga! Konieczne jest stwierdzenie, że serce na pewno nie bije, bowiem masaż dokonywany przy własnej akcji serca może być dla ratowanego niebezpieczny. Badanie tętna: 1. Odszukać grube pasmo mięśniowe biegnące wzdłuż bocznej powierzchni szyi. 2. Odszukać krtań – widoczna w postaci “jabłka Adama”. 3. Położyć lekko dwa palce – wskazujący i środkowy – na przednim brzegu mięśnia na wysokości krtani. 4. Lekko naciskając – wyczuć zgodnie z uderzeniami serca pulsowanie tętnicy szyjnej. Zewnętrzny masaż serca wykonujemy w sposób następujący: 1. Wyczuwamy palcami górny i dolny koniec mostka ratowanej osoby. Połączenie dolnych żeber wskazuje dolny koniec mostka. Należy uciskać dolną połowę mostka. 2. Kładziemy ratowanego na plecach na twardym podłożu i klękamy z jego prawej strony. 3. Podstawę jednej swojej dłoni umieszczamy w środku dolnej połowy mostka, drugą dłoń kładziemy na pierwszej. Splatamy palce obu rąk tak, aby nie dotykały klatki piersiowej ratowanego. 4. Wyprostowujemy ramiona i pochylamy się do przodu tak daleko, aby nasze barki znalazły się w linii pionowej ponad mostkiem ratowanego. 5. Energicznie uciskamy dolną połowę mostka. Czynność tę powtarzamy 15 razy z częstotliwością 1 ucisku na sekundę lub nieco szybciej. 6. Po minucie sprawdzamy na tętnicy szyjnej, czy jest tętno. Następne badania tętna robimy co 3 minuty. 7. Gdy tylko powróci akcja serca, przerywamy masaż. Często osoba, u której nie ma akcji serca, także nie oddycha. Wówczas jednocześnie należy wykonywać sztuczne oddychanie metodą usta- usta i zewnętrzny masaż serca w rytmie: 15 uciśnięć na dwa oddechy usta-usta. Pozycja bezpieczna Jeżeli osoba poszkodowana jest nieprzytomna, należy ułożyć ją w tzw.