Klient lepiej chroniony

Klient lepiej chroniony

Agnieszka Majchrzak – Biuro Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

14 kwietnia 2016 r. wejdzie w życie nowelizacja Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. W dużej części dotyczy ona ochrony klientów instytucji finansowych. Czy dotychczasowa ustawa nie chroniła ich dostatecznie?

– Analiza obszaru konsumenckiego i dynamiczna sytuacja na rynku wskazały na konieczność wzmocnienia kompetencji prezesa UOKiK w zakresie ochrony konsumentów. Nowe uprawnienia prezesa UOKiK pozwolą na uszczelnienie systemu ochrony konsumentów. Zmiany w przepisach nie tylko mają na celu zwiększenie skuteczności działań prezesa UOKiK, ale również wychodzą naprzeciw zgłaszanym przez przedsiębiorców postulatom dotyczącym m.in. zwiększenia pewności prawnej. Ważne było wzmocnienie skuteczności systemu eliminowania niedozwolonych postanowień wzorców umów zawieranych z konsumentami, tj. takich, które – zgodnie z art. 3851 Kodeksu cywilnego – kształtują prawa i obowiązki konsumentów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając ich interesy. Obowiązujący system nie zapewniał skutecznej eliminacji niedozwolonych postanowień wzorców umów z obrotu.
Znowelizowana ustawa wprowadza też większe kompetencje informacyjne, ostrzegawcze UOKiK w stosunku do konsumentów.

Jakie oczekiwania wiąże UOKiK z instytucją „tajemniczego klienta”?

– Instytucja „tajemniczego klienta”, znana dotychczas przede wszystkim z badań marketingowych, będzie miała zastosowanie do wszelkich praktyk, które mogą naruszać zbiorowe interesy konsumentów – nie tylko klientów instytucji finansowych. Wprowadzenie „tajemniczego klienta” do działań związanych z ochroną konsumentów było niezbędne, aby ustalić zgodne z rzeczywistością fakty i okoliczności. Celem jest skontrolowanie sposobu oferowania usługi. Jest to też odpowiedź na np. wprowadzenie konsumentów w błąd przy oferowaniu produktów lub usług. Jednak UOKiK będzie mógł skorzystać z tego rozwiązania tylko za zgodą sądu. Nie będzie stosował prowokacji, a jedynie będzie mógł sprawdzić sposób oferowania produktu lub usługi oraz procedurę zawierania umowy.

Teraz ustawowo zabronione będzie proponowanie klientom nabycia usług finansowych nieodpowiadających ich potrzebom czy profilowi.

Czy często dochodziło do takich przypadków?

– Zakaz oferowania konsumentom usług finansowych nieodpowiadających ich potrzebom lub w sposób nieadekwatny do charakteru tych usług ma na celu wymuszenie na przedsiębiorcach etycznego oferowania konsumentom produktów finansowych. Powinni oni dokonywać oceny swoich produktów pod kątem ich przydatności dla określonych grup konsumentów i kierować je do tych, dla których dany produkt jest rzeczywiście przeznaczony, w sposób niewprowadzający w błąd, zgodny z dobrymi obyczajami. Tylko tak może być zapewnione na rynku usług finansowych bezpieczeństwo konsumentów. Przykładem sprzedaży produktów niedopasowanych do potrzeb konsumenta są ubezpieczenia na życie i dożycie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK). Do rzeczników konsumentów i do UOKiK kierowane były liczne skargi w tej sprawie. Klienci, którzy zawarli umowy polisy ubezpieczenia z UFK, skarżyli się na wprowadzanie w błąd w procesie podejmowania decyzji o lokowaniu środków. Zdaniem klientów, oferta przedstawiana była jako bezpieczna lokata, podczas gdy faktycznie są to długoterminowe instrumenty obarczone dużym ryzykiem inwestycyjnym. Co gorsza, wycofanie się z tej inwestycji wiązało się z uiszczeniem wysokiej opłaty likwidacyjnej. UOKiK podjął działania w sprawie ubezpieczeń z UFK i już 12 towarzystw ubezpieczeniowych, wobec których Urząd prowadził postępowania w sprawie opłat likwidacyjnych, zobowiązało się do ich obniżenia.

Foto: archiwum prywatne

Wydanie: 04/2016, 2016

Kategorie: ABC BANKOWOŚCI, część VII

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy