Resveratrol (podobno) leczy wiele chorób i przedłuża życie
Leczy miażdżycę, cukrzycę, reumatyzm, tępi nowotwory, przedłuża życie o co najmniej 1,9 roku. Chroni przed astmą i alergiami. To substancja niezwykła, prawdziwy eliksir zdrowia, przyszłość medycyny. Takie przynajmniej opinie można przeczytać o resveratrolu. Naukowcy w laboratoriach wielu krajów prowadzą nad nim badania, koncerny farmaceutyczne wietrzą fantastyczne zyski.
Tabletki z resveratrolem można kupić w sklepach internetowych także w Polsce. Niektórzy badacze jednak ostrzegają: nie ma żadnych dowodów, że ten związek pomaga ludziom, ponadto może mieć szkodliwe skutki uboczne. O zaletach resveratrolu trudno powiedzieć coś pewnego, jako że właściwie nie przetestowano go na ludziach. Niemniej jednak informacje o zdumiewających właściwościach terapeutycznych rzekomego eliksiru młodości publikowane są systematycznie także w poważnych magazynach naukowych.
W październiku br. miesięcznik „International Journal of Obesity” zamieścił artykuł duńskich specjalistów z uniwersytetu w Aarhus, którzy przeprowadzili eksperymenty z resveratrolem na ludzkich tkankach i doszli do wniosku, że ta substancja działa przeciwzapalnie i poprawia przemianę materii u osób otyłych. Według naukowców z Tokio, których prace zostaną wkrótce przedstawione na konferencji Japońskiego Towarzystwa Układu Krążenia, jedna tabletka
resveratrolu dziennie nie tylko działa przeciwzapalnie, lecz także
reguluje poziom insuliny.
Resveratrol to związek organiczny z grupy polifenoli. W 1963 r. wyodrębiony został z korzeni rdestowca ostrokończystego, zwanego falopią japońską (Polygonum cuspidatum), w którym występuje w dużych stężeniach. Rdestowiec od dawna wykorzystuje się w tradycyjnej medycynie Dalekiego Wschodu. Związek ten zawarty jest także w winogronach, malinach, żurawinie, śliwkach i orzechach. O resveratrolu stało się głośno w 1992 r., kiedy naukowcy zrozumieli, że właśnie ten związek odpowiada za dobroczynne efekty konsumpcji czerwonego wina. Słynny jest paradoks francuski, polegający na tym, że Francuzi stosujący obfitą i niezdrową dietę, złożoną z ciężkostrawnych mięs i serów, żyją bardzo długo i rzadko zapadają na choroby serca, gdyż piją dużo czerwonego wina. Zawiera ono znacznie większą ilość resveratrolu niż wino białe sporządzane z samego miąższu winogron, bez skórek. Domniemany klucz do młodości znajduje się zaś przede wszystkim w skórkach i chroni owoce przed grzybami oraz pasożytami.
W 2003 r. David Sinclair, naukowiec z Harvardu, wraz z zespołem przeprowadził eksperymenty, które dowiodły, że resveratrol przedłuża życie drożdży Saccharomyces cerevisiae. Później wykazał także, iż dzięki tej substancji dłużej pełznie po tym świecie robak Caenorhabditis elegans i dłużej fruwa muszka owocowa Drosophila melanogaster. W 2006 r. Sinclair udowodnił, że resveratrol chroni przed chorobami i wcześniejszym zgonem myszy poddane tłustej, niezdrowej diecie. W tym samym roku włoscy badacze podali wysokie dawki resveratrolu występującej w Zimbabwe rybce z gatunku Nothobranchius furzeri, która przeciętnie żyje tylko dziewięć tygodni. Okazało się, że potraktowane niezwykłą substancją
rybki żwawiej pływały,
sprawniej unikały niebezpieczeństw i żyły średnio o 59% dłużej niż te, które resveratrolu nie dostały.
Naukowcy doszli do wniosku, że resveratrol wpływa na aktywność sirtuin – protein, które prawdopodobnie hamują aktywność genów powodujących procesy starzenia. Coraz więcej badań zdawało się potwierdzać zdumiewające i dobroczynne działanie resveratrolu. Substancja ta jakoby usuwa wolne rodniki tlenowe, które powstają w elektrowniach komórkowych – mitochondriach i dziurawią struktury komórkowe, co zapewne powoduje proces starzenia. Resveratrol podobno zmniejsza ilość blaszek beta-amyloidowych w mózgu, które powodują chorobę Alzheimera. Zapobiega otłuszczeniu wątroby u alkoholików (przynajmniej u myszy). Zwalcza nowotwory poprzez aktywizację apoptozy (samozniszczenia komórek nowotworowych) oraz hamowanie angiogenezy (tworzenia się naczyń krwionośnych w tkankach nowotworowych). Najskuteczniejszy podobno jest w zwalczaniu raka jelita grubego i czerniaka skóry. Działa antywirusowo, tępi wirusa brodawczaka ludzkiego, który powoduje raka szyjki macicy.
Te cudowne właściwości postanowił wykorzystać dr Christoph Westphal, przedsiębiorczy Amerykanin niemieckiego pochodzenia, który założył cztery firmy biotechnologiczne w Bostonie. Westphal zapowiedział w wywiadzie prasowym, że resveratrol
może zmienić świat.
Wspólnie z Davidem Sinclairem założył przedsiębiorstwo Sirtris, które próbuje stworzyć substancje syntetyczne działające podobnie jak resveratrol na sirtuiny. Sam resveratrol nie przyniesie koncernom farmaceutycznym znaczących zysków, jest bowiem związkiem naturalnym, którego nie można opatentować. Tabletki z wyciągiem z rdestowca produkują różne przedsiębiorstwa na świecie, także małe polskie firmy. Ale Westphal umiejętnie wykorzystywał do reklamy magię resveratrolu – na przełomie lat 2007 i 2008 przygotował tabletkę z tym związkiem. Zapewniał, że już dwie tabletki resveratrolu obniżają poziom cukru we krwi o jedną piątą. „Aby osiągnąć ten sam efekt, trzeba wypić aż tysiąc butelek czerwonego wina”, chwalił swój produkt obrotny naukowiec. Dziennikarze byli zachwyceni. O rzekomym kluczu do zdrowia i młodości poinformowały z entuzjazmem „New York Times”, „Economist”, „Fortune” i inne opiniotwórcze media. W czerwcu 2008 r. brytyjski koncern farmaceutyczny GlaxoSmithKline kupił Sirtris za 720 mln dol. Westphal otrzymał w GSK wysokie stanowisko, ale nie zrezygnował z badań nad rzekomym źródłem młodości. W udzielonym w ubiegłym roku wywiadzie przyznał: „Do tej pory nikt jeszcze nie wykazał, że za pomocą resveratrolu można przedłużyć ludzkie życie”. Dociekliwy naukowiec postanowił to sprawdzić. Za własne środki założył Healthy Lifespan Institute – organizację non profit, która rozpoczęła zakrojony na szeroką skalę eksperyment. Bierze w nim udział 10 tys. osób powyżej 60. roku życia. Połowa z tych ludzi otrzymuje resveratrol, połowa – placebo. Jeśli po 10 latach znacznie więcej seniorów z grupy resveratrolu pozostanie przy życiu, hipotetyczne dobroczynne właściwości tego związku zostaną potwierdzone. Ale takie studium nie jest tanie – kosztować będzie co najmniej 20 mln dol. Aby zdobyć fundusze, Healthy Lifespan Institute zaczął w ubiegłym roku sprzedawać resveratrol w internecie. Za 24 buteleczki z 30 kapsułkami po 250 miligramów trzeba było zapłacić 1080 dol. Rzekomy eliksir młodości nie jest tani, ale chętnych nie brakowało.
Postępowanie Westphala uznano za sprzeczne z wszelkimi zasadami. Substancje lecznicze należy najpierw badać lata w laboratorium, potem przetestować na zwierzętach, dopiero na końcu na ludziach. Organizacja sprzedaje resveratrol, aby zdobyć fundusze na studium, które ma dopiero wykazać, czy w ogóle jest on skuteczny. To przecież paradoks absolutnie nie do przyjęcia, tym bardziej że w ogóle nie wiadomo, czy ten związek działa na ludzi i czy jego spożywanie, zwłaszcza długoterminowe, nie powoduje szkodliwych skutków ubocznych. Dyrektorzy GlaxoSmithKline polecili Westphalowi, aby
wycofał resveratrol ze sprzedaży.
Healthy Lifespan Institute zastosował się do tego w sierpniu tego roku. Dla klientów chcących przedłużyć życie nie ma to znaczenia, internetowych sprzedawców resveratrolu jest bowiem wielu. Zdaniem ekspertów, jakość oferowanych przez nich tabletek często jest poślednia.
Sceptycy zwracają uwagę, że niektórych eksperymentów wykazujących, że resveratrol przedłuża życie różnych stworzeń, nie udało się powtórzyć. Nawet jeśli resveratrol wpływa dobroczynnie na organizm, przyjmowanie tabletek z tym związkiem nikogo nie uzdrowi, gdyż jest on rozkładany bardzo szybko, zanim jeszcze zdąży zlikwidować wolne rodniki czy powstrzymać raka.
Ulrich Mahlknecht, lekarz z uniwersytetu w Saarbrücken prowadzący badania nad resveratrolem, twierdzi, że substancja ta może spowodować zaburzenia równowagi elektrolitów, zapalenie gardła i zaczerwienienie skóry, następstwem zaś jej długotrwałego spożywania stają się niekiedy zmęczenie, bóle mięśni i głowy, a nawet zapalenia najądrzy. Dr Mahlknecht przyznaje jednak, że o długoterminowym działaniu i ewentualnych skutkach ubocznych resveratrolu nic pewnego nie wiadomo.
Mimo tych wątpliwości mnożą się informacje na temat niezwykłych właściwości resveratrolu. Syed Ibrahim Rizvi i Kanti Bhooshan Pandey, indyjscy naukowcy z wydziału biochemii uniwersytetu w Allahabadzie, opublikowali na ten temat artykuł w październikowym numerze magazynu „Pharmacological Reports”, wydawanego przez Polską Akademię Nauk. Badacze doszli do wniosku, że resveratrol dostaje się do czerwonych ciałek krwi i uruchamia procesy, których skutkiem jest regeneracja witaminy C w plazmie komórkowej. Witamina C działa jako antyutleniacz, jednak ludzki organizm nie potrafi jej syntetyzować, dlatego ta funkcja resveratrolu jest szczególnie ważna.
Przy obecnym stanie wiedzy trudno powiedzieć, czy resveratrol pomoże ludziom pokonać niebezpieczne choroby i opóźnić starość. Ale już teraz przy wyborze wina lepiej jednak zdecydować się na czerwone.
Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy