astronomia Wszechświat przerósł oczekiwania Wszechświat jest większy, niż nam się do tej pory wydawało. Taką informację podał do wiadomości międzynarodowy zespół naukowców. Badacze doszli do takiego wniosku na podstawie precyzyjnego pomiaru odległości do galaktyki M33 w gwiazdozbiorze Trójkąta. Galaktyka Trójkąta, znana również jako M33 (Messier 33), to druga, po Galaktyce Andromedy, najjaśniejsza galaktyka spiralna na niebie. Do niedawna uczeni uważali, że leży ona w odległości 2,4 mln lat świetlnych od Słońca. Okazało się jednak, że odległość do M33 jest większa, niż sądzono, i wynosi najprawdopodobniej ok. 3 mln lat świetlnych. Te badania mają też polski akcent. Brali w nich udział Janusz Kałużny i Barbara Mochejska z Centrum Astronomicznego im. M. Kopernika w Warszawie oraz Krzysztof Stanek z Ohio State University. medycyna Złamany kod raka Naukowcom udało się zrobić milowy krok w walce z nowotworami piersi i okrężnicy. Złamali kod genetyczny tych dwóch typów raka. Badania pokazały, że za ich rozwój i przerzuty odpowiadają mutacje w blisko 200 genach. Co ciekawe, do tej pory niektórych z tych genów nie podejrzewano o związki z powstawaniem nowotworów. Odkrycie dobitnie pokazało, że rak jest o wiele bardziej skomplikowaną chorobą, niż do tej pory sądzono. Rozpoznanie genetycznych mechanizmów pozwoli jednak na dobranie znacznie skuteczniejszego, bo precyzyjnie ukierunkowanego, leczenia konkretnego przypadku. Uderzanie w słabe punkty nowotworów i indywidualne leczenie „na miarę” każdego pacjenta to marzenie onkologów. medycyna Dwa oblicza dopaminy Do niedawna naukowcy byli przekonani, że dopamina (czyli neurotransmiter) jest odpowiedzialna w ludzkim mózgu za odczuwanie przyjemności, a narkotyki (heroina czy kokaina) znacznie wzmacniają ten efekt. Ostatnio jednak badacze doszli do wniosku, że dopamina odpowiada również za skrajnie różne doznania, czyli ból. Na Uniwersytecie Michigan przeprowadzono badania na ochotnikach. W sposób kontrolowany zadawano im ból, drażniąc mięśnie szczęk. Za pomocą tomografii pozytronowej (PET) i rezonansu magnetycznego obserwowano jednocześnie, co się dzieje w ich głowach. Okazało się, że im ból i towarzyszący mu strach były silniejsze, tym silniej uaktywniały się w mózgu (w jądrach podstawnych) ośrodki związane z dopaminą. popularyzacja nauki Świat Orientu – Orient w świecie Instytut Orientalistyczny Uniwersytetu Warszawskiego organizuje drugą edycję cyklu dyskusji pod nazwą „Świat Orientu – Orient w świecie”. Ich celem jest prezentacja współczesnej problematyki politycznej, gospodarczej, religijnej i kulturowej związanej z Azją i Afryką. Poszczególne etapy cyklu mają formę otwartych dyskusji zainspirowanych odczytami, prowadzonych przez moderatora. W tej roli występować będą specjaliści z instytutu. W spotkaniach wezmą również udział naukowcy orientaliści z innych ośrodków, dyplomaci i ambasadorzy, dziennikarze i inne osoby zajmujące się zawodowo problematyką tego regionu. Najbliższy wykład: 6 listopada 2006 r. o godz. 18.00 na Uniwersytecie Warszawskim (ul. Krakowskie Przedmieście 32, sala konferencyjna Pałacu Tyszkiewiczów-Potockich, I p.). Więcej na stronie Instytutu Orientalistycznego www.orient.uw.edu.pl. społeczeństwo Grubasy spalają więcej benzyny Zaskakujące wyniki przyniosły badania naukowców z uniwersytetu w Illinois. Okazało się, że w porównaniu z 1960 r. Amerykanie spalają rocznie około miliarda galonów (czyli 3,8 mld litrów) benzyny więcej. Skąd ta różnica? Amerykanie w ostatnich latach znacznie przybrali na wadze, a im bardziej obciążone auto, tym większe spalanie paliwa. Przeliczając to na pieniądze, Amerykanie tracą z powodu swojej wagi ponad 2,2 mld dol. rocznie. Podobną zależność odkryto już dla linii lotniczych. Zwiększająca się liczba pasażerów z nadwagą przyczynia się do większego zużycia paliwa. Pytanie, czy te obserwacje okażą się dostateczną zachętą do przejścia na dietę. Pewne jest to, że problem dotyczy coraz większej części społeczeństwa. W latach 1987-2003 odsetek otyłych dorosłych Amerykanów wzrósł z 15 do 30%, a od lat 60. średnia waga Amerykanina podskoczyła o 11 kg. astronomia Przegapili życie na Marsie? Naukowcy ponownie przyjrzeli się aparaturze i wynikom analiz marsjańskich lądowników Viking 1 i 2, które w 1976 r. po wylądowaniu na Czerwonej Planecie pobrały, a następnie przeanalizowały próbki tamtejszego gruntu. Badacze wykonali także testowe analizy odpowiednio dobranych próbek gleby (z pustyni Atacama). Doszli do wniosku, że stosowane wówczas metody i instrumenty nie były dostatecznie czułe, by wykryć ewentualne ślady biologiczne, chociaż pewne
