Wybór nowego sekretarza generalnego Antónia Guterresa Zgromadzenie Ogólne przyjęło długą owacją Wybór nowego sekretarza generalnego Antónia Manuela de Oliveiry Guterresa na pięcioletnią kadencję (2017–2020) przedstawiciele 193 państw członkowskich w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ przyjęli 13 października długą owacją. Kandydat musiał wcześniej otrzymać w Radzie Bezpieczeństwa co najmniej dziewięć głosów na 15 członków Rady, w tym pięciu stałych (Chin, Francji, Rosji, USA i Zjednoczonego Królestwa), z których każdy może zablokować decyzję innych, wykorzystując prawo weta. Spośród 10 finalistów Guterres otrzymał najlepszy wynik – 12 głosów za i tylko trzy wstrzymujące się. Jednomyślna decyzja pięciu stałych członków RB była zaskoczeniem nawet dla niestałych członków. Witalij Czurkin, ambasador Rosji i przewodniczący Rady Bezpieczeństwa, zwracając się w październiku do przedstawicieli prasy w towarzystwie prawie wszystkich członków Rady, oświadczył: „Panie i panowie, jesteście świadkami historycznego wydarzenia. Nie wiem, czy kiedykolwiek odbyło się to w ten sposób w historii Narodów Zjednoczonych. Dzisiaj, w szóstym głosowaniu, mamy wyraźnego faworyta: nazywa się on António Guterres”. Samantha Power, ambasador USA przy ONZ, dodała: „Mimo wszystkich podziałów w Radzie Bezpieczeństwa jesteśmy zjednoczeni w rozumieniu powagi zagrożeń na świecie. Przeszliśmy długi i złożony proces – przebadaliśmy więcej osób niż w całej historii wyścigu do stanowiska sekretarza generalnego w bardzo przejrzystym procesie”. Na tle ostrych napięć i podziałów między Rosją a Zachodem umiarkowanym optymizmem napawa jednomyślność Rady Bezpieczeństwa przy wyborze sekretarza generalnego, z którym Waszyngton i Moskwa będą mogły współpracować. Na rzecz uchodźców Guterres, z wykształcenia inżynier, rozpoczął karierę polityczną w okresie pierwszych demokratycznych wyborów w 1976 r., po rewolucji goździków, która dwa lata wcześniej zakończyła pół wieku dyktatury. Wstąpił do partii socjalistycznej i został jej sekretarzem generalnym w 1992 r., a w latach 1999-2005 piastował funkcję przewodniczącego Międzynarodówki Socjalistycznej. W 1995 r. Partia Socjalistyczna wygrała wybory powszechne, a Guterres został premierem Portugalii. Wprowadzając nowy styl sprawowania władzy, opartej na dialogu społecznym i porozumieniu między partiami, odszedł od autorytarnych metod poprzedników. Sprzyjająca mu ekspansja gospodarcza umożliwiła reformy finansowe oraz wzmocnienie procesów demokratyzacji kraju i pozycji Portugalii w UE, zapewniając ochronę najbiedniejszych grup społecznych. Władający płynnie trzema językami obcymi – hiszpańskim, angielskim i francuskim – 67-letni Guterres wywarł w czasie przesłuchań wstępnych duże wrażenie na dyplomatach ONZ. Piastując funkcję wysokiego komisarza ONZ ds. uchodźców w latach 2005-2015, zdobył wielkie uznanie za wkład w łagodzenie kryzysu uchodźczego w Syrii, Afganistanie i Iraku. Pod jego kierownictwem zatrudnienie w centrali UNHCR w Genewie zostało zmniejszone, a zdolność do reagowania na kryzysy międzynarodowe zwiększyła się za sprawą delegowania personelu do głównych regionów zapalnych, gdzie był bardziej potrzebny. Najlepiej jednak Guterres pamiętany jest z nieustających prób skłonienia najbogatszych państw do większych wysiłków na rzecz ludności uciekającej ze stref konfliktów i katastrof naturalnych. „Nie możemy powstrzymać ludzi, którzy uciekają, by ratować życie”, pisał w ubiegłym roku w magazynie „Time”. „Oni przyjdą. Wybór stojący przed nami polega na tym, jak skutecznie i po ludzku będziemy organizować ich przyjęcie”. Na tle coraz bardziej rozpowszechnionej tendencji do traktowania kryzysu uchodźczego wyłącznie w kontekście walki z terroryzmem stanowisko przyszłego sekretarza napawa optymizmem. Demokratyzacja wyboru Chociaż jest to wybór już dziewiątego szefa ONZ od chwili powstania organizacji, za każdym razem pojawia się pytanie o sposób wyłaniania pierwszego dyplomaty świata. Wybór ten zawsze był tajemnicą dla światowej opinii publicznej, a nawet dla wielu osób w samej organizacji, a zarazem przedmiotem sporów i częstego stosowania weta przez wszystkich pięciu stałych członków RB. W celu uproszczenia procedury i zapewnienia jej przejrzystości stały przedstawiciel Indonezji w ONZ ambasador Nugroho Wisnumurti w listopadzie 1996 r. przedstawił Radzie Bezpieczeństwa propozycję, zwaną wytycznymi Wisnumurtiego. Na jej podstawie Kofi Annan, kandydat rekomendowany Zgromadzeniu Ogólnemu, został zaakceptowany przez aklamację 13 grudnia 1996 r. Tego samego dnia członkowie Rady Bezpieczeństwa postanowili przyjąć ten dokument jako wskazówkę przy wyborze sekretarzy generalnych w przyszłości. Pod koniec 2015 r. Zgromadzenie Ogólne przyjęło rezolucję żądającą
