Pewne jak w banku

Filary bezpieczeństwa Nadzór, kontrola, gwarancje i regulacje to główne elementy zabezpieczenia systemu bankowego Co jakiś czas media donoszą o upadku firmy obiecującej klientom ponadprzeciętne zyski z powierzonych jej pieniędzy. Pierwsza była Bezpieczna Kasa Oszczędności – w 1989 r. Polacy powierzyli jej ok. 30 mld zł (równowartość dzisiejszych 3 mln zł). Ostatni spektakularny i bardzo bolesny dla klientów upadek to Amber Gold. Od syndyka tej firmy poszkodowani domagają się 667 mln zł. Co ciekawe, obydwa rzekomo zyskowne przedsięwzięcia, których aktywność dzieli ponad 20 lat, zainteresowały podobną liczbę amatorów superzysków: zarówno do BKO, jak i do Amber Gold przyniosło swoje pieniądze ok. 10 tys. osób. Wprawdzie to niewielki odsetek wszystkich klientów banków, ale za każdym razem oznacza to tysiące bolesnych rozczarowań, a nawet dramatów ludzi, którzy utracili oszczędności całego życia. Mimo nagłaśniania podobnych spraw i licznych ostrzeżeń powtarzają się oszustwa firm obiecujących zysk większy niż w banku. Oczekujący nadzwyczajnych profitów klienci nie zastanawiają się, jakie jest zabezpieczenie pieniędzy powierzonych przez nich firmie, która najczęściej jest gwiazdą jednego sezonu. Nadzór, kontrola, gwarancje i regulacje – zewnętrzne i wewnętrzne – to główne elementy systemu bezpieczeństwa. Na pierwszym miejscu należy wymienić Komisję Nadzoru Finansowego. Jest to organ administracji państwowej sprawujący niezależny nadzór finansowy nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym, rynkiem ubezpieczeniowym, rynkiem emerytalnym, instytucjami płatniczymi oraz sektorem kas spółdzielczych. Celem nadzoru sprawowanego przez KNF jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tych rynków, ich stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania klientów, a także zapewnienie ochrony ich interesów. W skład Komisji Nadzoru Finansowego wchodzą: przewodniczący powoływany przez prezesa Rady Ministrów na pięcioletnią kadencję, dwóch zastępców przewodniczącego powoływanych i odwoływanych przez prezesa Rady Ministrów na wniosek przewodniczącego, czterech członków – przedstawicieli ministra finansów, ministra pracy i polityki społecznej, prezesa Narodowego Banku Polskiego (może nim być delegowany przez prezesa wiceprezes NBP) i prezydenta RP. Nadzór nad działalnością KNF sprawuje prezes Rady Ministrów. Komisja i jej przewodniczący wykonują zadania z pomocą Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF). Pracami UKNF kieruje przewodniczący Komisji oraz jego dwaj zastępcy. W ramach udzielonego przez Komisję upoważnienia przewodniczący, jego zastępcy oraz pracownicy UKNF podejmują działania wynikające z kompetencji KNF (m.in. postanowienia i decyzje administracyjne). Ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym wskazuje kategorie spraw, w których rozstrzygnięcia może wydawać wyłącznie Komisja. Są to m.in. zezwolenia na prowadzenie działalności na rynku finansowym, sankcje administracyjne i inne kwestie o najistotniejszym znaczeniu dla funkcjonowania rynku finansowego. Rejestry i listy KNF Znajomość kompetencji KNF jest przydatna klientom instytucji finansowych. Na jej stronie internetowej (www.knf.gov.pl) każdy może sprawdzić, czy instytucja, której zamierza powierzyć pieniądze, jest godna zaufania. To znaczy, czy Komisja wyraziła zgodę na jej działanie, wpisała ją do swojego rejestru, sprawdza zgodność działania z prawem, mając na względzie stabilność instytucji i bezpieczeństwo pieniędzy klientów. Kolejnym ważnym zestawieniem jest lista podmiotów, które nie mają zezwolenia KNF na wykonywanie czynności bankowych, szczególnie na przyjmowanie wkładów pieniężnych w celu obciążania ich ryzykiem. Weryfikując wiarygodność instytucji, której chcielibyśmy powierzyć pieniądze, powinniśmy sprawdzić zarówno właściwy rejestr, jak i listę ostrzeżeń. Bankowe gwarancje wkładów Ochronę interesów klientów i bezpieczeństwo depozytów zapewnia BFG Depozyty zgromadzone we wszystkich bankach krajowych (tj. z siedzibą na terytorium RP), a od 29 listopada 2013 r. także w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Cele BFG to: • gwarantowanie wkładów pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych osób fizycznych i prawnych, a od 29 listopada 2013 r. również depozytów zgromadzonych w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (SKOK-ach), • udzielanie pomocy finansowej bankom i SKOK-om w przypadku powstania niebezpieczeństwa ich niewypłacalności, • wspieranie procesów łączenia się banków zagrożonych z silnymi jednostkami bankowymi, • wspieranie procesów restrukturyzacyjnych SKOK-ów, • gromadzenie informacji o podmiotach objętych systemem gwarantowania oraz opracowywanie analiz i prognoz dotyczących sektora bankowego i sektora kas. Finansowanie działalności BFG jest oparte na środkach bądź tworzonych i utrzymywanych przez banki (fundusz