Postulował zmiany w RWPG, jednak w Moskwie nie odczuwano potrzeby reform Władysław Gomułka, „Wiesław”, jest postacią, której nie sposób oceniać jednowymiarowo. Ideowy komunista przedwojenny, od 1945 r. kierował Ministerstwem Ziem Odzyskanych, potem więziony za „odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne”. Następnie uwolniony, doszedł do władzy przy zaufaniu Polaków, by dość szybko się znudzić i zostać nazwanym „Gnomem”. Poparł także interwencję zbrojną w Czechosłowacji w 1968 r. i organizował nagonkę antysemicką. Ten obraz można jeszcze bardziej skomplikować. Władysław Gomułka doszedł do władzy w Październiku ‘56 przy ogromnym poparciu polskiego społeczeństwa, dając mu nadzieję na lepsze czasy po mrokach stalinizmu. Ciekawie odbierała go wieś – według raportów czeskiego ambasadora Karela Vojáčka nowa ekipa rządząca miała zapewniony spokój na wsi, gdyż polscy rolnicy traktowali Gomułkę jako skrzyżowanie Stanisława Mikołajczyka z kard. Wyszyńskim. Mimo poparcia Polaków Gomułka musiał być ostrożny. Nikita Chruszczow szantażował Polskę możliwością zmiany radzieckiego stanowiska w sprawie interpretacji postanowień poczdamskich dotyczących granicy zachodniej i Ziem Odzyskanych. Był to oręż, o wykucie którego zadbał jeszcze Józef Stalin, proponując nowy kształt granic Polski. Nigdy nie doszło do ostatecznych porozumień pokojowych w sprawie Niemiec, co oznaczało, że formalnie granica na Odrze była tylko tymczasowa.
