ZDROWIE Optymizm chroni przed rakiem Zadowolenie i optymizm mogą chronić przed rakiem piersi, natomiast niesprzyjające warunki życiowe mogą zwiększać ryzyko wystąpienia tej choroby – twierdzą naukowcy izraelscy. Dr Ronit Peled z Uniwersytetu Ben Guriona w Negev zapytał 622 kobiety (255 pacjentek z rakiem piersi i 367 osób zdrowych) o życiowe doświadczenia i oceniał poziom ich zadowolenia, optymizmu, obaw i depresji. Naukowcy użyli następnie tych informacji do zbadania relacji pomiędzy rakiem piersi a traumatycznymi zdarzeniami lub lękami. Badania, opublikowane w brytyjskim magazynie „BMC Cancer”, pokazały wyraźnie, że u optymistek prawdopodobieństwo rozwoju raka piersi było o 25% mniejsze. Kobiety, które doświadczyły dwóch lub więcej traumatycznych wydarzeń, były o 62% bardziej zagrożone. Jak podkreśla dr Peled, wynika z tego, że młode kobiety, które przeżyły traumatyczne wydarzenia, takie jak śmierć jednego z rodziców lub kogoś bliskiego czy rozwód lub utrata małżonka, powinny być zaliczone do grupy podwyższonego ryzyka zachorowania na raka piersi. Mechanizm wzajemnego oddziaływania układów nerwowego, hormonalnego i odpornościowego organizmu, a także wpływu na nie wydarzeń zewnętrznych, nie jest jeszcze poznany i wymaga kolejnych studiów. Komórki macierzyste z zęba mądrości Japońscy naukowcy z Narodowego Instytutu Zaawansowanych Badań Przemysłowych i Technologii osiągnęli zadziwiający sukces. Uzyskali komórki macierzyste z zęba mądrości usuniętego 10-letniej dziewczynce. Komórki macierzyste, występujące przede wszystkim w embrionach, mogą się przekształcić w komórkę niemal każdej tkanki. Uważane są za świętego Graala medycyny, który wyleczy wiele chorób, takich jak nowotwory czy cukrzyca. Do tej pory komórki te pozyskiwano jednak przede wszystkim poprzez niszczenie embrionów, co wywoływało sprzeciwy natury etycznej. Stojący na czele zespołu japońskich badaczy Hajime Ogushi wskazuje, że komórki macierzyste z zębów mądrości, które i tak muszą być usunięte, rozwiążą ten problem. Ogushi poinformował też, że komórki macierzyste pozyskano z zęba, który przez trzy lata leżał w chłodni. Oznacza to, że takie zębowe źródła komórek macierzystych można z łatwością magazynować. Japońscy specjaliści podkreślają jednak, że komórki macierzyste z zębów zostaną użyte do testów klinicznych, związanych z leczeniem chorób, najwcześniej za pięć lat. ARCHEOLOGIA Brama do zaświatów Meksykańscy archeolodzy odkryli we wsi Tahtzibichen na półwyspie Jukatan tajemniczy labirynt 14 grot, a w nim kamienne świątynie i piramidy. Najstarszy znaleziony przedmiot pochodzi sprzed 1,9 tys. lat. W jednej z jaskiń znajduje się utwardzona droga, długa na 90 m, zakończona kolumną stojącą nad zbiornikiem wodnym. W labiryncie natrafiono także na rzeźby przedstawiające kapłanów oraz na szkielety, być może świadectwo złożonych bogom ofiar z ludzi. Prawdopodobnie jest to znane z mitów wejście do świata umarłych Majów. Jak zapisano w świętej księdze Popol Vuh, Indianie ci wierzyli, że dusza zmarłego musi przebyć niebezpieczny szlak, pełen krwi, pająków i nietoperzy, zanim dotrze do zaświatów, zwanych Xibalba. Majowie poświęcili więc wiele trudu budowie labiryntu, aby uwiarygodnić swe legendy. FIZYKA Średniowieczna nanotechnologia Malowane złotem witraże, jakie można znaleźć w wielu europejskich kościołach, pod wpływem światła słonecznego oczyszczają powietrze – to odkrycie zespołu z Queensland University of Technology w Australii. Prof. Zhu Huai Yong twierdzi, że średniowieczni szklarze posługiwali się nanotechnologią, uzyskując różne barwy dzięki zastosowaniu nanocząsteczek złota o różnych rozmiarach. Do tej pory ludzie podziwiali tylko piękno i trwałość barw witraży, teraz okazuje się, że są one też, mówiąc językiem współczesnej chemii, fotokatalitycznymi filtrami powietrza. Maleńkie cząsteczki złota pod wpływem pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez światło słoneczne stają się bardzo aktywne i potrafią rozkładać substancje lotne wydzielające się z nowych mebli, dywanów czy farby. Zawierają one metanol i tlenek węgla, które nawet w małych ilościach są szkodliwe dla zdrowia. Zdaniem prof. Zhu, ta technologia ma wielką przyszłość, ponieważ nie tylko wykorzystuje energię słoneczną, lecz także jest bardzo energooszczędna, rozgrzewają się bowiem tylko cząsteczki złota, podczas gdy w konwencjonalnych reakcjach chemicznych podnosi się temperatura całego otoczenia, co jest stratą energii. KLIMAT Arktyczne zagrożenie Znaczne ilości dwutlenku węgla znajdujące się w zamarzniętym gruncie w rejonie Arktyki mogą zostać uwolnione do atmosfery pod wpływem zmian klimatu,
