Zdążyć przed grypą

U osób, które szczepią się przeciw grypie co roku, ryzyko wystąpienia objawówubocznych jest minimalne

Najpewniejszym sposobem uchronienia się przed zachorowaniem na grypę jest szczepienie. W Polsce epidemie grypy występują w sezonie jesienno-zimowym i wczesną wiosną. Najlepiej więc zaszczepić się już teraz.
Gwałtowne epidemie o zasięgu ogólnokrajowym występują u nas co 2-3 lata. Może wtedy zachorować nawet 3 mln osób.W ostatnich latach roczna liczba zgonów spowodowanych grypą wynosiła 50-212 osób, ale są to szacunki mocno zaniżone, gdyż wielu lekarzy nie dopełnia obowiązku zgłaszania zgonu z tej przyczyny. Dla porównania w USA liczba notowanych zgonów z powodu grypy wynosi rocznie od 10 do 40 tys. osób.
Najbardziej narażone na zachorowanie i późniejsze powikłania są osoby:
– przewlekle chore (astma, cukrzyca, niewydolność układu, krążenia, nerek),
– w stanach obniżonej odporności,
– w podeszłym wieku,
– narażone na kontakty z dużą liczbą ludzi, bądź pracujące na otwartej przestrzeni: pracownicy służby zdrowia, szkolnictwa, handlu, transportu, budownictwa.
Chociaż z roku na rok przybywa osób szczepiących się przeciw grypie, to stale szczepienia te nie są powszechne – dwa lata temu zaszczepiło się przeciw grypie 3% społeczeństwa, najmniej w grupach zwiększonego ryzyka.

Bezpieczna szczepionka

Vaxigrip – stosowana u nas szczepionka przeciw grypie firmy Aventis Pasteur, mającej 100-letnią tradycję w produkcji szczepionek – charakteryzuje się 80-90% skutecznością. Już po dwóch dniach daje odporność w górnych drogach oddechowych. Odporność ogólnoustrojową uzyskujemy po 10-15 dniach od szczepienia i trwa ona jeden rok. Ze względu na zmienność wirusa przeciw grypie trzeba się szczepić corocznie.
Vaxigrip nie zawiera żywych wirusów, lecz jedynie fragmenty zabitego wirusa. Dlatego też po zaszczepieniu się tą szczepionką nie zachoruje się na grypę (jako efekt szczepienia). Miejscowe odczyny poszczepienne, jak obrzęk, zaczerwienienie czy bolesność występują bardzo rzadko (5-10% przypadków), a objawy ogólne, jak dreszcze, przejściowa gorączka, złe samopoczucie, występują u ok. 0-2% osób. U osób szczepiących się corocznie procent ten jest jeszcze niższy.

Maluch nie jest bezbronny

Nie ma doniesień o przeciwwskazaniach do szczepienia w ciąży. Podejmując decyzję o zaszczepieniu się w I trymestrze ciąży, należy rozważyć potencjalne korzyści i ryzyko wynikające ze szczepienia kobiety ciężarnej narażonej na zarażenie grypą. Podobnie decyzja w II i III trymestrze ciąży jest decyzją indywidualną, podjętą zawsze po konsultacji z ginekologiem i dokładnej analizie wszystkich za i przeciw. Karmienie piersią nie stanowi przeciwwskazań do szczepienia przeciw grypie.
Szczepionka jest absolutnie bezpieczna dla dzieci i można nią szczepić maluchy już powyżej 6. miesiąca życia.

Gdzie się można
zaszczepić?

1. U lekarza rodzinnego. Pacjent płaci tylko za szczepionkę; usługa związana z wykonaniem szczepienia jest bezpłatna, ale tylko w zakładach podstawowej opieki zdrowotnej. Przed szczepieniem konieczna jest wizyta u lekarza, który stwierdzi, czy nie ma przeciwwskazań do szczepienia. Następnie pacjent otrzymuje receptę i wykupuje szczepionkę w aptece, po czym wraca do przychodni, gdzie w gabinecie zabiegowym zostaje zaszczepiony. Uwaga! Szczepionka może być przechowywana przez kilka dni w lodówce w temperaturze +2 do +8 stopni C; nie wolno jej zamrażać! W niektórych przychodniach w okresie nasilenia szczepień szczepionkę można kupić na miejscu.
2. W prywatnym gabinecie lub centrum medycznym. Szczepionka jest dostępna na miejscu, do jej ceny doliczana jest opłata za wizytę lekarską.
3. W punktach szczepień stacji sanitarno-epidemiologicznych; szczepionka dostępna na miejscu.

Zdrowie i pieniądze
Grypa to nie tylko ryzyko poważnych powikłań zdrowotnych, ale i określone koszty ekonomiczne, spowodowane absencją chorobową. W wielu krajach przeprowadzono analizę kosztów profilaktycznych szczepień i strat ekonomicznych powstałych w wyniku choroby dla chorego, zakładu pracy i społeczeństwa. W Polsce taką analizę przeprowadzono w sezonie 1995/96 w Zakładach Azotowych w Puławach. Absencja chorobowa pracowników zaszczepionych była 2-4 razy niższa niż niezaszczepionych, zaś koszty akcji szczepień były aż o 35% niższe od strat spowodowanych grypą.

Kto nie może się szczepić?
Osoby, które:
– Są w stanie zaostrzenia choroby, przebiegającej z temperaturą.
– Są w stanie zaostrzenia choroby przewlekłej.
– Są uczulone na składniki szczepionki (neomycyna, formaldehyd).
– Są uczulone na białko kurzego jaja.
– Chorują na zespół Guillain-Barre (schorzenie neurologiczne).
– Miały nadmierne odczyny poszczepienne po poprzednim szczepieniu przeciw grypie.
– Niemowlęta przed ukończeniem 6. miesiąca życia.