Wpisy od Sławomir Wiatr
Lewica polska na tle…
Nowa Lewica pociesza się większym udziałem młodych wyborców i kobiet w swoim elektoracie. Słabe to pocieszenie, gdy procentowo traci się jedną trzecią elektoratu
(…) Grupą ludzi, którzy tworzyli SdRP, kierowały różne intencje. Byli wśród nich dawni pracownicy aparatu PZPR, którzy w nowej formacji widzieli szansę na kontynuację swojej politycznej i zawodowej drogi. Nie stanowili oni grupy ilościowo dominującej. Większość stanowili ludzie zaangażowani politycznie, lecz poza strukturami władzy, przede wszystkim przedstawiciele inteligencji, tacy jak nauczyciele, naukowcy, dziennikarze czy działacze społeczni. Wspólną motywacją było, odwołując się do reformatorskich tradycji PZPR, budowanie nowej lewicowej i demokratycznej partii. Wszyscy oni tworzyli kulturę organizacyjną SdRP. Elementem jej był pewien rodzaj nonkonformizmu. Szczególnie ludzie wcześniej niezwiązani z aparatem władzy szukali w nowej partii tego, czego brakowało PZPR – otwartej, niczym niemal nieskrępowanej wymiany poglądów.
Co do jednego jej wymiaru istniał konsensus – na zewnątrz nie wypływały najbardziej emocjonalne spory, których nie brakowało. W SdRP hierarchia była mocno spłaszczona, a relacje międzyludzkie bardzo bezpośrednie. O demokratyczności tej partii decydował właśnie typ relacji wewnętrznych. To był ważniejszy aspekt funkcjonowania partii niż jej statut. Dlatego też wielu zaangażowanych w tworzenie nowej formacji z wielkim sentymentem i tęsknotą wspomina tamten okres.
Wyżej, w kontekście zachodnioeuropejskich socjaldemokracji, pisałem o znaczeniu relacji partii z jej otoczeniem. To one właśnie decydowały o wpływach i sile tych partii. Ważnym aspektem ówczesnego modelu funkcjonowania SdRP była otwartość na dialog ze środowiskami otoczenia partii, nie tylko tworzącymi nieco później Sojusz Lewicy Demokratycznej. Otwartość na ten dialog nie wynikała wyłącznie lub przede wszystkim ze względów taktycznych. Jej fundamentem była kultura organizacyjna partii oraz Parlamentarnego Klubu Lewicy Demokratycznej powstałego po rozwiązaniu PZPR. Mimo przyjętej formuły kontynuacji Socjaldemokrację RP tworzyli inni ludzie, zapewne tacy, którzy gdyby nie transformacja ustrojowa w PZPR znajdowaliby się raczej na jej obrzeżach, a nie w jej centrum.
Likwidacja SdRP wraz automatycznym wygaśnięciem członkostwa i powstanie nowej partii zmieniły bardzo jej wewnętrzne relacje. SLD stał się zdecydowanie bardziej hierarchiczny. Wzrosła rola funkcjonariuszy partyjnych i aparatu. Po reformie podziału administracyjnego w miejsce dotychczasowych 49 pozostało 16 województw. Rola struktur wojewódzkich bardzo wzrosła. Ich liderzy nazwani zostali baronami, co było jedną z ilustracji zmian w relacjach wewnątrzpartyjnych. W strukturach SLD znalazło się wielu działaczy, którzy nie byli zaangażowani w tworzenie SdRP. Z punktu widzenia kultury organizacyjnej i relacji międzyludzkich możemy
Dr Sławomir Wiatr jest wykładowcą akademickim, był posłem na Sejm kontraktowy (X kadencji), a w latach 2001-2003 podsekretarzem stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Nie podnosić składki
Rośnie przyzwolenie na obciążenia finansowe obywateli kosztami usług medycznych, pod warunkiem że dotyczyć to będzie wyłącznie zamożniejszych Od wielu lat trwa dyskusja na temat pokonania kryzysu w służbie zdrowia. Kolejne rządy nie były w stanie dokonać przełomu w tej niezwykle wrażliwej społecznie kwestii. Politycy znają zapewne poglądy społeczeństwa na temat możliwych zmian i z oportunistycznych powodów nie są w stanie przeprowadzić sensownej i konsekwentnej reformy. Prywatyzacja szpitali stała się jednym z najostrzej dyskutowanych problemów ostatniej kampanii wyborczej. Pomysł na reformę
Wstydliwa sfera
Badania dla „Przeglądu” na temat stosunku Polaków do Żydów Książki Jana Tomasza Grossa „Sąsiedzi” i „Strach” wywołały w ostatnich latach pełną emocji dyskusję na temat stosunków polsko-żydowskich. Szczególnie świeżo w pamięci brzmią echa debat poświęconych ostatniej publikacji Grossa. Ciekawym ich kontekstem jest realizowana w ostatnich latach przez środowiska ideowo spokrewnione z Prawem i Sprawiedliwością tzw. nowa polityka historyczna. Przypomnijmy, że miała ona przywrócić prawdę, przede wszystkim o martyrologii i heroizmie, w opisie dziejów Polski
Ile powinien zarabiać lekarz i ksiądz
Polacy prezentują postawy bardzo egalitarne i oczekują od państwa, że będzie ono zmniejszać ekonomiczne różnice pomiędzy różnymi grupami społecznymi Instytut Badań Społecznych i Międzynarodowych Fundacji im. Kazimierza Kelles-Krauza przeprowadził w dniach 22-26 stycznia badanie poświęcone poczuciu sprawiedliwości społecznej. Sondaż został przeprowadzony na próbie 1057 respondentów w ramach badań omnibusowych ośrodka Mareco Polska / Gallup International. Temat badania i prezentowane opinie są kontynuacją problematyki, którą podejmowaliśmy kilka miesięcy temu i publikowaliśmy na łamach
Nieobowiązkowa katecheza
Zdecydowana większość Polaków przeciwna jest umieszczaniu ocen z religii na świadectwach szkolnych Nauka religii w szkołach publicznych stała się tematem dyskusji na początku lat 90., gdy została przywrócona jako przedmiot nieobowiązkowy. Przez kolejnych kilkanaście lat ten temat w różnych kontekstach wracał w debacie publicznej, ale prawdziwe emocje wywołały kolejne decyzje lub projekty zakładające wliczanie oceny z religii do średniej ocen lub wprowadzenie jej jako przedmiotu do wyboru do egzaminu maturalnego. Co sądzą Polacy na temat
Niechciany kompromis
Prawie 87% Polaków chce złagodzenia ustawy antyaborcyjnej Od stycznia 1993 r. obowiązuje w Polsce ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach przerywania ciąży. Regulacje tej ustawy wielu określa mianem kompromisu. Nie jest to jednak kompromis, który wszyscy akceptują. Z różnych pozycji ideowych problematyka ochrony życia poczętego, jak powiadają jedni lub jak chcą drudzy – prawa do przerywania ciąży wraca w debacie publicznej i zawsze towarzyszy temu ogromny ładunek emocjonalny, a spór ma charakter
Lojalny członek Unii?
Blisko połowa badanych wierzy, że jesteśmy lubiani w Europie. Ponad 33 procent jest innego zdania Zdecydowana większość społeczeństwa polskiego popierała ideę przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. W referendum 4 czerwca 2003 r. fakt ten odzwierciedliły wyniki głosowania. Od maja 2004 r. pytamy poprzez różne ośrodki badania opinii, czy Polacy są z członkostwa w Unii Euro-pejskiej zadowoleni. Wszystkie sondaże jednoznacznie wskazują na trwale pozytywny stosunek Polaków do udziału Polski w Unii. W ramach projektów badawczych realizowanych
Spuścizna po kampanii
SLD nie działa w historycznej ani społecznej próżni. Odcinanie się od przeszłości nie było i nie będzie źródłem siły lewicy Dobra wiadomość obiegła nie tylko całą Polskę. Projekt budowy IV Rzeczypospolitej upadł lub przynajmniej został zahamowany. Z takiego obrotu sprawy cieszyło się blisko 70% uczestników wyborów parlamentarnych. W tej licznej grupie pewne powody do satysfakcji mieli także wyborcy Lewicy i Demokratów. Cieszyć się mogliśmy z porażki Prawa i Sprawiedliwości. Znacznie mniej powodów do zadowolenia daje własny
Państwo na straży sprawiedliwości społecznej
W społeczeństwie polskim dominują postawy egalitarne W dniach 27-31 sierpnia br. Instytut Badań Społecznych i Międzynarodowych Fundacji im. Kazimierza Kelles-Krauza we współpracy z ośrodkiem badawczym Mareco Polska, członkiem Gallup International, przeprowadził badanie na 1048-osobowej próbie, poświęcone problematyce egalitaryzmu. Kwestionariusz składał się z dziewięciu stwierdzeń – tak skonstruowanych, by stosunek do nich odzwierciedlał poglądy respondentów na temat sprawiedliwości społecznej. Stwierdzenia, do których ustosunkowywali się ankietowani, poprzedzało pytanie: W jakim stopniu Pan/Pani zgadza się (lub nie) z następującymi stwierdzeniami?
Sympatia zamiast zagrożenia
Ponad 44% ankietowanych nie wierzy, by Niemcy prowadzili politykę antypolską. Z takim poglądem zgadza się tylko 20% badanych W „Przeglądzie” nr 33 z 19 sierpnia publikowaliśmy wyniki badań opinii publicznej na temat stosunków polsko-rosyjskich. Dziś przedstawiamy krótki raport z badań zrealizowanych przez Instytut Badań Społecznych i Międzynarodowych Fundacji im. Kazimierza Kelles-Krauza we współpracy z ośrodkiem Mareco Polska, członkiem Gallup International, na temat stosunków polsko-niemieckich. O ile nasze stosunki ze wschodnim sąsiadem były przez respondentów oceniane raczej jako złe,
