Wpisy od Witold Lenart
Zielone sumienia
Dla przyrody najgroźniejsza jest głupota Zgodnie z zasadami obowiązującymi w Unii Europejskiej, niemal każda działalność człowieka przechodzi przez mniej lub bardziej dokładne sito ekologicznej weryfikacji. Ocenami objęte są strategie i programy, plany przestrzennego zagospodarowania, projekty zmian stosunków wodnych, pozyskiwania surowców; zbliżone procedury dotyczą wprowadzania nowych substancji, ocenia się skutki środowiskowe produktów i rodzajów usług. Recenzenci podręczników spoglądają na ich zawartość z punktu widzenia zgodności z zasadami ekorozwoju. Europejskie agendy
Unia nas popędzi
Prawo o ochronie środowiska mamy dobre, ale jego wdrażanie idzie bardzo opornie Czego chce od nas Unia Europejska w dziedzinie ochrony środowiska? A może my też czegoś chcemy od Unii w tej dziedzinie? Czy można odpowiedź na te pytania sprowadzić do okrzyku: chcemy pieniędzy na oczyszczalnie (np. w Warszawie) i zakłady usuwania śmieci (też w Warszawie), a Unia niech lepiej nic od nas nie chce, bo i tak zastosujemy najdłuższe z możliwych okresy przejściowe i programy dostosowawcze! Oczywiście, tak stawiać sprawy nie można. Cel: zrównoważona, przyjemna i dostatnia przyszłość Nie tylko w pieniądzach
Przyszedłem, zobaczyłem, naśmieciłem
Na jedno wydanie popularnej wielonakładowej gazety potrzeba parę tysięcy drzew Produkcja odpadów nie ustaje. Codziennie każdy z nas wyrzuca kilogram śmieci. Trafiają one do ziemi, bezpowrotnie zabierając przestrzeń. Powinno to nas kosztować. Choćby tyle, ile wart jest kilogram świeżo ukopanych ziemniaków. Płacimy znacznie mniej, bo koszty przyjmowania odpadów ponosi środowisko. Popatrzmy na nasz krajobraz wnikliwie i samokrytycznie. Zbyt często urocze doliny, urozmaicone pola ze smugami zadrzewień i licznie rozrzuconymi oczkami
Siła (z) wody
Dzięki małym elektrowniom wodnym oszczędza się setki ton węgla Polska należy do wyjątkowo zaniedbanych w dziedzinie racjonalnego wykorzystania wód, w tym płynących. Chodzi tu o ich retencjonowanie, produkcję energii, zaopatrzenie w wodę, hodowlę ryb, utrzymywanie zdolności samooczyszczających, wykorzystanie turystyczno-rekreacyjne oraz stymulowanie rozwoju lokalnego. W tym względzie jesteśmy podobni do krajów ubogich w zasoby wodne. Skromne zasoby wodne Polski stawiają sprawę retencji i małej energetyki wodnej wyraźnie inaczej, niż ma to miejsce w krajach Europy
Skarby tylko dla wybranych
Jedna czwarta ludzkości nie ma bez dostępu do podstawowych dóbr, jakimi są żywność, schronienie i okrycie Zasoby środowiska nie są atrybutem przyrody. Jest ona systemem doskonale sprawnym, zawiera zamknięte obiegi materii i energii, nie wyczerpuje ich, ale nieustannie przetwarza. To człowiek zaczął traktować różne przydatne komponenty środowiska jako dobra użytkowe i zużywające się. Żeby zrozumieć tę oczywistość, należy historycznie i przestrzennie popatrzeć na wielkie współczesne problemy cywilizacji, które w większości są wielkimi problemami niedostatku przestrzeni, energii, żywności i wody.
Kula ziemska dla Polaków
Inspiracją dla edukacji środowiskowej mogą być zarówno tradycje narodowe, kulturowe, jak i codzienne doświadczenia Już ponad ćwierć wieku minęło od Światowej Konferencji Sztokholmskiej. Prawie dziesięć lat temu odbył się słynny Szczyt Ziemi w Rio de Janeiro. Oficjalnie, potocznie i zupełnie prywatnie zastanawiamy się, czy ten czas był wystarczający, by przynajmniej w kręgu kultury euroatlantyckiej zakorzeniły się nowe zwyczaje obcowania człowieka z przyrodą. Można wyobrazić sobie wiele kryteriów oceny stopnia
Bez lania wody
Deszczu w Polsce nikt nie lubi. W krajach o suchym klimacie myśli się inaczej Pędzące zmiany cywilizacyjne na prawie całej Ziemi każą inaczej patrzeć przeciętnemu człowiekowi na zasoby przyrody. Patrzeć z pozycji uważnego hodowcy, a nie myśliwego. Pobierać, ile trzeba, dbając o zapasy i gwarancje dostępu do zasobów dla wszystkich, którzy przyjdą później. Myśleć o tym, ile możemy brać, by nie naruszyć wiecznego zapasu ziemskiego bogactwa. Gubiące dorobek pokoleń powodzie, permanentne braki wody w wiejskich studniach, ulewy
Konsultować, negocjować, budować
Inwestorzy nie mogą lekceważyć protestów i uwag obrońców środowiska Ochrona środowiska rozumiana jako sfera działalności społecznej jest skuteczna wtedy, gdy podejmowane działania mogą uzyskać pełną akceptację. Oznacza to wypracowywanie decyzji niosących skutki materialne lub organizacyjne poprzez procedury bliskie referendalnych. Ta oczywista prawda jest nadal trudna do przyjęcia przez: * wszelkiego rodzaju inwestorów decydujących się na ryzyko lokowania własnych znaczących środków w niepewny przecież sukces gospodarczy i muszących znosić protesty,
Ekologia i „Przegląd”
Zielony bank informacji Po wiadomości na temat stanu środowiska zgłosić się może każdy Rozmowa z Bogumiłą Rykaczewską-Wiorogórską, dyrektorem Centrum Informacji o Środowisku – W Polsce prawo do informacji gwarantuje Konstytucja, obowiązuje też ustawa o dostępie do informacji o środowisku. Jak w praktyce sprawdzają się te przepisy? – Mówiąc o aktach prawnych, należy przede wszystkim wspomnieć o Dyrektywie nr 313 EWG z 1990 roku w sprawie swobodnego dostępu do informacji o środowisku, włączonej do dorobku prawnego Unii Europejskiej. Był to bardzo
Sterowanie ekologią
Nie trzeba zarządzać rzeką, by płynęła, ale bez kontroli nie można chronić przyrody Nie napiszemy tu o gęstwinie przepisów krajowych już bardzo podobnych do stosowanych w Unii Europejskiej, nie przedstawimy nudnej przecież struktury służb ochrony środowiska w Polsce, wreszcie nie odwołamy się do międzynarodowych konwencji ani deklaracji. Ale też nie będziemy się wyśmiewać z samej idei zarządzania środowiskiem, że przecież nie trzeba zarządzać rzeką, by płynęła i ptakami, by latały. Wszystkie poczynania związane z ochroną środowiska wymagają na określonym etapie ich wdrażania regulacji prawnych.
