Antycukrowy ambulans

Na cukrzycę choruje co dwudziesty Polak,prawie połowanie wie o swojej chorobie

Cukrzyca w Polsce jest wykrywana najczęściej przypadkowo, z reguły po ośmiu latach od momentu zachorowania. Niekiedy dopiero uszkodzenie nerek czy osłabienie wzroku na skutek cukrzycy powodują wykrycie choroby.
A wtedy nie ma możliwości leczenia choroby dietą; trzeba stosować insulinę w zastrzykach. Szacunkowo określa się, że w Polsce na cukrzycę choruje 2 mln osób; 300 tysięcy z nich żyje tylko dzięki konsekwentnemu leczeniu i codziennie wstrzykiwanej insulinie. Zatrważające są dane: na świecie na cukrzycę cierpi 120 mln osób i krzywa ta nieustannie rośnie; u takiej samej grupy choroba już się rozwija, chociaż nie są dostrzegalne jej objawy. Światowa Organizacja Zdrowia ostrzega, że liczba ta będzie dramatycznie wzrastać i to o wiele szybciej, niż szacowano. Ogromny wpływ na tę rozlewającą się falę cukrzycy mają: niezdrowy tryb życia, brak ruchu, zbyt kaloryczna i tłusta dieta, stres i zanieczyszczenie środowiska.

Edukacja i leczenie

Podwyższony poziom cukru jest najczęściej wykrywany przypadkowo, przy okazji rutynowych badań. W tym roku, podobnie jak w poprzednim, wyrusza w trasę “jeżdżące laboratorium” firmy Hand-Prod, w którym każdy chętny może wykonać bezpłatne badanie poziomu cukru we krwi.
Akcja rozpoczęła się w kwietniu i potrwa co najmniej do września. W ambulansie można będzie zmierzyć ciśnienie tętnicze krwi i poziom cukru we krwi. Badanie poziomu cukru polega na pobraniu kropli krwi. Wynik otrzymujemy zaraz po badaniu.
Aby leczenie cukrzycy było skuteczne, tzn. trzymało w ryzach nasz poziom cukru i tym samym nie pozwalało na niszczenie poszczególnych narządów, niezbędna jest nie tylko insulinoterapia, ale i edukacja chorych i ich rodzin. Każdy, kto zachoruje, musi dobrze poznać mechanizmy działania choroby i strukturę leczenia, by maksymalnie zmniejszyć ryzyko powikłań i spowolnić rozwój choroby. Przy dobrze prowadzonej terapii życie z cukrzycą może być niemalże normalne; zarówno rodzinne, jak i zawodowe. Niemalże, bo nie do uniknięcia są: reżim diety, tabletki (we wczesnej fazie choroby), wstrzyknięcia insuliny (nawet trzy i więcej dawek dziennie).

Uwaga na Nadwagę

Wiedza o chorobie pozwala żyć normalnie. Chory regularnie kontroluje poziom cukru, bo wie, jakie to jest ważne. Wylicza także dawkę insuliny niezbędną w danej chwili, uczy się właściwie komponować posiłki.
Czynniki ryzyka:
– wiek powyżej 45 lat,
– nadwaga lub otyłość,
– nadciśnienie,
– objawy choroby niedokrwiennej serca, mózgu, nóg przed 50. rokiem życia,
– cukrzyca w rodzinie,
– przewlekła choroba wątroby, trzustki lub przewodu pokarmowego,
– wystąpienie cukrzycy w czasie ciąży.
Można podejrzewać, że cukrzyca występuje, jeżeli:
– masz zwiększone pragnienie,
– chudniesz z niejasnych przyczyn,
– występuje zwiększona ilość moczu,
– masz nie wyjaśnioną skłonność do infekcji i grzybic,
– urodziłaś dziecko o masie ciała powyżej 4 kg,
– poroniłaś z nie wyjaśnionych przyczyn.
Profilaktyka polega głównie na:
– racjonalnej i zdrowej diecie (mało tłuszczów zwierzęcych, posiłki niskokaloryczne, mało słodyczy),
– ćwiczeniu, czyli aktywności fizycznej,
– ograniczeniu palenia papierosów (najlepiej w ogóle rzucić),
– wypracowaniu sobie metody łagodzenia stresów,
– przynajmniej raz w roku badaniu poziomu cukru we krwi.

Skutki cukrzycy

Cukrzyca nie leczona lub leczona nieprawidłowo może spowodować ostre powikłania w postaci: hiperglikemii, hipoglikemii, kwasicy ketonowej, śpiączki cukrzycowej. Do poważnych schorzeń towarzyszących cukrzycy należą m.in. choroby krążenia, zawały serca, udary mózgu, stopa cukrzycowa, neuropatia.
Wczesne wykrycie i prawidłowe leczenie cukrzycy może nie dopuścić do ich wystąpienia. A więc na badania!


Warto przeczytać:
Jan Tatoń “Cukrzyca typu 2 (nie wymagająca wstrzyknięć insuliny). Poradnik dla pacjentów”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998; Jan Tatoń “Zdrowie i smaczne żywienie osób z cukrzycą i ich rodzin”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL

Dla osób, które podejrzewają u siebie cukrzycę, diabetyków i ich rodzin, uruchomiono bezpłatną infolinię:
0 800 401 061.


Bezpłatna wymiana wstrzykiwaczy

Firma farmaceutyczna Eli Lilly chcąc zapewnić swoim pacjentom dostęp do nowoczesnej insulinoterapii, przeprowadza akcje bezpłatnej wymiany penów (wstrzykiwaczy) firmy Becton Dickinson o pojemności 1,5 ml na wstrzykiwacze nowej generacji HumaPen przeznaczone do wkładów insuliny o pojemności 3 ml. Szczegółowe informacje (bezpłatna infolinia):
0 800 111 004.


40% chorych nie wie o swojej cukrzycy. Każdego roku specjaliści badając 100 tysięcy osób, wykrywają ok. siedmiu nowych przypadków zachorowań na cukrzycę typu 1 i ok. 130-140 przypadków zachorowań na cukrzycę typu 2. Teraz można wykonać bezpłatne badania poziomu cukru. Nie zwlekaj!


Może bez strzykawki?
Doktor Marek Kołodziejczyk z AM w Łodzi opracował nową metodę leczenia cukrzycy. Na razie wszczepiane kapsułki testowane są na zwierzętach, wstępne wyniki i prace nad konstrukcją środka dla ludzi zostaną ukończone w roku 2005. Kapsułka jest zbudowana z elementów syntetycznych i ludzkich komórek, a w jej wnętrzu zamknięte są komórki uwalniające insulinę. Z kapsułki w zależności od potrzeb organizmu przez kilka miesięcy uwalniają się odpowiednie dawki insuliny. Jest to więc ogromna szansa, by chorzy na cukrzycę, uwolnili się od strzykawki.


Jak sprawdzić, czy jest się zagrożonym cukrzycą?

Najbardziej miarodajne i najszybciej wykrywające cukrzycę jest badanie poziomu glukozy we krwi. Stężenie glukozy we krwi (glikemię) wyraża się za pomocą jednostek zwanych miligramprocentami: liczba miligramów glukozy w 100 ml krwi (w skrócie mg%). Oprócz tych nieco już przestarzałych jednostek do określania stężenia glukozy we krwi używa się nowych: liczba milimoli glukozy w jednym litrze krwi; 1 milimol glukozy (mmol) równa się 18 mg glukozy. Łatwo więc przeliczyć stężenie glukozy wyrażone w mg% na stężenie wyrażone w mmol/l, dzieląc je przez 18, np. 100 mg% glukozy to 100 : 18 = 5,6 mmol/l.
Prawidłowe stężenie glukozy we krwi:
– na czczo – 3,3-5,5 mmol/l (60 – 100 mg%),
– po jedzeniu – przez krótki czas następuje przemijający wzrost stężenia do maksymalnej wartości 7,7-8,8 mmol/l (140-160 mg%). Po 2-3 godzinach od posiłku stężenie glukozy powraca do wartości takich jak na czczo.
Stężenie glukozy we krwi powyżej prawidłowych wartości określa się jako hiperglikemię (nadmiar cukru). Jeżeli hiperglikemia się utrwali i łączy się z wydalaniem glukozy z moczem (glukozuria – cukromocz), to taki stan nazywamy cukrzycą.
Znaczne zwiększenie stężenia glukozy we krwi, np. powyżej 11 mmol/l (200 mg%), może prowadzić do widocznych objawów cukrzycy. Stężenie powyżej 27,8 mmol/l (500 mg%) do zaburzeń czynności mózgu i świadomości, czyli śpiączki cukrzycowej, która może się skończyć śmiercią.
Niższe od prawidłowego stężenie glukozy we krwi określa się mianem hipoglikemii. Najczęściej dochodzi do niej u ludzi chorujących na cukrzycę, którzy przedawkowali insulinę, dostarczyli organizmowi niedostatecznej ilości pożywienia lub podjęli nieoczekiwany bądź zbyt duży wysiłek fizyczny.
Niebezpieczne jest obniżenie poziomu glukozy we krwi poniżej 2,8 mmol/l (50 mg%). Tak niski poziom glukozy we krwi również grozi śpiączką i jest niebezpieczny dla życia chorego.
Sygnałem zaburzeń cukrzycowych jest też obecność cukru w moczu. Pojawia się on jednak dopiero wtedy, gdy poziom glukozy we krwi przekroczy 170-180 mg% (tzw. próg nerkowy). Dlatego też badanie krwi na poziom glukozy jest badaniem bardziej miarodajnym.


Postacie i typy cukrzycy
Cukrzyca typu 1 określana jako insulinozależna. Występuje przede wszystkim u osób młodszych. Wymaga bezwzględnie stosowania insuliny i odpowiedniej diety.
Cukrzyca typu 2 – uwarunkowana genetycznie, określana jako insulinoniezależna, ujawnia się u osób dorosłych i ludzi starszych. Zalicza się ją do chorób cywilizacyjnych – właśnie ten typ cukrzycy tak gwałtownie się rozprzestrzenia w ostatnich latach.
Cukrzyca wtórna – spowodowana niedoborem insuliny wywołanym chorobami trzustki lub innych gruczołów dokrewnych. Podstawą w tym przypadku jest leczenie choroby pierwotnej. Poza dietą może być również konieczna insulina.
Cukrzyca ciężarnych, czyli cukrzyca, która wystąpiła dopiero w czasie ciąży. Zależnie od sytuacji może być leczona samą dietą lub dietą i insuliną.
Cukrzyca spowodowana nieprawidłowym odżywianiem. Jej przyczyną jest wyczerpanie zapasów insuliny na skutek nadmiernego spożywania węglowodanów. Leczy się ją dietą i doustnymi środkami przeciwcukrzycowymi.


Uroda życia

Wiele chorób nękających ludzkość określanych jest mianem cywilizacyjnych. Dziś już wiemy, że przez dążenie do polepszenia swego bytu wywołaliśmy zjawiska, które zagroziły naszemu zdrowiu. Krystyna Bonenberg w swej najnowszej publikacji “Tajemnice zdrowia” stawia zatem pytanie – w jaki sposób wykorzystać zdobycze ludzkiej cywilizacji, by rozwój człowieka przebiegał harmonijnie? Autorka wprowadza nas w wiadomości o pierwiastkach śladowych i ich roli w organizmie człowieka, o całościowych ujęciach stanów organizmu. A więc kadm, ołów, miedź i inne pierwiastki, fitoncydy, dolomity, bursztyn, herbata, kawa, kokaina, przyprawy, zapachy i ich funkcje, a także hipotermia, wpływ wielkich wysokości oraz morze, woda i wreszcie sam organizm człowieka – rytmy dzienne i sezonowe, rytmy przyrody, którym jest poddawany aż po sam kres istnienia, o którym autorka pisze: “Życie nigdy się nie kończy. Umierają jednostki, lecz ich geny trwają dalej… tak więc przemijamy i trwamy”.
Popularnonaukowe ujęcie tych tematów sprawia, że książka może być wykorzystana także przez nauczycieli do urozmaicenia np. lekcji biologii czy fizyki. Poza tym w “Tajemnicach zdrowia” znajdziemy wiele praktycznych rad, które przydadzą się każdemu z nas: “Czosnek i ruta zapobiegają stwardnieniu tętnic”, “Czosnek i chmiel obniżają ciśnienie krwi” albo: “Żucie suchej zielonej herbaty pomaga przy mdłościach, skłonnościach do wymiotów, morskiej chorobie i podczas jazdy samochodem”. Te właśnie praktyczne rady i informacje to walor książki Krystyny Bonenberg. Dowiemy się z niej również, czy kosmetyki muszą być pachnące, a także dlaczego nie ma nic gorszego niż zasłużony odpoczynek.

ELŻ

Krystyna Bonenberg Tajemnice zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2000,
s. 244

Wydanie: 18/2001, 2001

Kategorie: Zdrowie

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy