Moralne zobowiązanie

Moralne zobowiązanie

Jak Niemcy wspierają militarnie Izrael Dwa brytyjskie samoloty transportowe przerzuciły 17 stycznia br. na Ukrainę nieznaną liczbę lekkich zestawów przeciwpancernych oraz grupę szkoleniowców. „To broń krótkiego zasięgu i defensywna. (…) nie zagraża ona Rosji, ma być używana do samoobrony”, mówił w Izbie Gmin szef brytyjskiego resortu obrony Ben Wallace. Co ciekawe, trasa maszyn RAF wiodła nad Morzem Północnym, Danią, Bałtykiem i Polską – omijając Niemcy. Brytyjczycy nie poprosili Berlina o zgodę na przelot, gdyż niemiecki rząd od dłuższego czasu komunikuje, że nie popiera dozbrajania Ukrainy. Kijów ma to stanowisko Niemcom za złe i oczekuje rezygnacji z „moralnie niegodziwej blokady” oraz „pilnego zaopatrzenia Ukrainy w potrzebne uzbrojenie obronne”. Cytowane słowa padły z ust Andrija Melnykowa, ukraińskiego ambasadora w RFN. Dyplomata podkreślił, że Niemcy „ponoszą za Ukrainę taką samą historyczną odpowiedzialność, jak za Izrael”. Z czego ma ona wynikać? Na skutek działań wojennych w latach 1941-1945 i okupacji ukraińskich terenów ZSRR śmierć poniosło co najmniej 7 mln Ukraińców. To więcej niż 6 mln ofiar Holokaustu, który stał się podstawą specyficznych kontaktów między RFN a Izraelem. Relacji w istotnej mierze opartych na militarnym wsparciu dla Jerozolimy. Wymowne gesty pojednania Latem 2020 r., po raz pierwszy w historii, izraelskie siły powietrzne wysłały myśliwce do Niemiec na ćwiczenia z Luftwaffe. Poza zadaniami szkoleniowymi zrealizowano wówczas symboliczne przeloty – pierwszy nad bazą Fürstenfeldbruck, by upamiętnić izraelskich sportowców, zabitych przez palestyńskich terrorystów podczas olimpiady w 1972 r. Drugi nad dawnym hitlerowskim obozem koncentracyjnym w Dachau, gdzie pojawiła się też delegacja z udziałem ówczesnej minister obrony RFN i ambasadora Izraela w Niemczech. Jesienią 2021 r. doszło do rewizyty – tym razem myśliwce obu krajów, pilotowane przez dowódców tych formacji, przeleciały nad stolicą Izraela. Wcześniej gen. Ingo Gerhartz – razem ze swoim izraelskim odpowiednikiem gen. Amikamem Norkinem – odwiedził Instytut Yad Vashem. „Wciąż czujemy cierpienie żydowskich ofiar Shoah (…), a nasza odpowiedzialność nie wygaśnie”, zapewniał Niemiec. Jego eurofighter przyleciał na Bliski Wschód odświętnie przemalowany w barwy izraelskiej i niemieckiej flagi. Tyle współczesności; historia niemiecko-izraelskiej współpracy wojskowej sięga 1957 r. To wówczas doszło do potajemnego spotkania Szimona Peresa, odpowiedzialnego za zakupy broni dla Izraela, z Franzem Josefem Straussem, ministrem obrony RFN. Młode żydowskie państwo na gwałt potrzebowało broni i wyposażenia wojskowego – kolejna wojna z arabskimi sąsiadami, zapowiadającymi „wrzucenie syjonistów do morza”, wisiała na włosku. Izraelczykom tymczasem brakowało gotówki, a stosunki z Ameryką Eisenhowera znajdowały się w krytycznym momencie. Peres poprosił więc Straussa o darmowe dostawy sprzętu z zasobów Bundeswehry. I Niemiec się zgodził – przy pełnym, choć nieformalnym poparciu całego rządu. Odtąd przez kilka lat do Izraela trafiały statki po brzegi wyładowane czołgami, samolotami, działami, amunicją i częściami zamiennymi. Gdyby nie te dostawy, Izraelczycy najprawdopodobniej przegraliby wojnę sześciodniową z 1967 r. Gwarancje atomowych delfinów Z czasem współpraca wojskowa Niemiec i Izraela stała się jawna, choć – z uwagi na rosnące zagrożenie palestyńskim terroryzmem – raczej dyskretna. Pomogło temu nawiązanie stosunków dyplomatycznych między oboma krajami w 1965 r. Obecnie w arsenale armii izraelskiej znajduje się sporo broni rodzimej konstrukcji, mnóstwo amerykańskiej, ale nie brakuje też produktów made in Germany. To w niemieckich stoczniach zbudowano okręty podwodne klasy Dolphin i Dolphin II. Jedne z najlepszych na świecie (jeśli nie najlepsze) czołgi Merkawa Mk IV są napędzane niemieckimi silnikami i strzelają z armat Rheinmetall produkowanych na niemieckiej licencji. Izraelskie ministerstwo obrony wybrało niedawno amerykańsko-niemiecką przekładnię automatyczną dla nowego kołowego transportera piechoty Eitan. Przykłady można by mnożyć, choć żaden system uzbrojenia i rozwiązanie technologiczne nie będą tak istotne, jak wspomniane okręty Dolphin. Pierwszy z nich trafił do służby w 1999 r., ostatni, szósty, w 2019. Budowę dwóch pierwszych jednostek sfinansowali Niemcy, kosztami trzeciej oba kraje podzieliły się po połowie. W 2006 r. Izrael zamówił dwa okręty Dolphin II warte po  500 mln euro każdy, z czego Niemcy zapłaciły jedną trzecią tej kwoty. Pięć lat później podpisano kontrakt na szósty okręt, w ramach którego niemiecka

Ten artykuł przeczytasz do końca tylko z aktywną subskrypcją cyfrową.
Aby uzyskać dostęp, należy zakupić jeden z dostępnych pakietów:
Dostęp na 1 miesiąc do archiwum Przeglądu lub Dostęp na 12 miesięcy do archiwum Przeglądu
Porównaj dostępne pakiety
Wydanie: 05/2022, 2022

Kategorie: Świat