Wpisy od Andrzej Werblan
Rosjanie pod Warszawą
Jeszcze na początku 1945 roku Wehrmacht był pierwszą potęgą militarną świata Przed paroma miesiącami ukazała się w Polsce od dawna znana na Zachodzie praca wybitnego francuskiego historyka wojskowości Philippe’a Massona „Historia armii niemieckiej 1939-1945” (polski tytuł: „Armia Hitlera 1939-1945”) w opracowaniu naukowym i z posłowiem Pawła Wieczorkiewicza. Znajdujemy w niej wnikliwe i kompetentne oświetlenie wszystkich aspektów dziejów niemieckiego oręża w II wojnie światowej. Zwracają uwagę interpretacje odmienne od powszechnie przyjętych. Można zarzucić autorowi
PRL bez teczek
Prof. Słabek co chwila zaskakuje czytelnika spostrzeżeniami, które idą na przekór obiegowym opiniom Kiedy przed rokiem przygotowywałem do publikacji drugie wydanie „Stalinizmu w Polsce”, w posłowiu wyraziłem ubolewanie z powodu braku prac z zakresu historii społecznej Polski Ludowej. Okazało się, że już dojrzewa, że lada dzień ukaże się taka praca, i to o wielkiej wadze poznawczej, w wymiarze fundamentalnym. Podkreślić należy bardzo bogate podstawy źródłowe tej pracy, solidny, wręcz pedantyczny warsztat naukowy. Zauważmy: prof. Henryk Słabek obszedł
Pamflet na rzeczywistość
Polskę Ludową obalały jej własne zbuntowane dzieci, sarmacka prawica dosiadła się do stołu zwycięzców Najnowszej książce Andrzeja Wasilewskiego należy się poważna merytoryczna rozmowa. Logicznie wyróżniają się trzy obszary rozważań ujęte w rozdziały: pierwszy o transformacji ustrojowej, czyli o solidarnościowej rozprawie z dziedzictwem PRL; drugi – o obliczu politycznym i ideologicznym obozu rządzącego po transformacji i wreszcie trzeci, zarysowany szkicowo – prognoza szans lewicy. Poznawczo największą wagę przywiązuję do rozważań o transformacji.
Dlaczego zniknął Bajbakow
Czy można wierzyć zeszytom generała Anoszkina odnoszącym się do stanu wojennego? Media elektroniczne i część prasy robią sensację wokół \”nowych\” zeszytów radzieckiego gen. Wiktora Anoszkina, który w charakterze adiutanta towarzyszył marszałkowi Wiktorowi Kulikowowi, naczelnemu dowódcy zjednoczonych sił zbrojnych Paktu Warszawskiego w czasie pobytu w Polsce od 7 do 17 grudnia 1981 r. W 1997 r. Anoszkin razem z Kulikowem uczestniczył w międzynarodowej konferencji w Jachrance na temat polskiego kryzysu lat 1980-1982. Pod koniec konferencji pokazał swój służbowy
Jak i dlaczego upadał „komunizm”?
Książka Jerzego Wiatra będzie wiodącym podręcznikiem akademickim i zajmie poczesne miejsce w kanonie lektur przedmiotu Fenomen załamania się i upadku w Europie systemów zwanych komunistycznymi doczekał się pierwszej naukowej monografii. Książka Jerzego J. Wiatra, „Europa pokomunistyczna”, imponuje pod wieloma względami. Przede wszystkim zakresem tematyki. Nie tylko przedstawia klarownie i rzeczowo przebieg transformacji ustrojowej w ZSRR i europejskich krajach postsocjalistycznych, ale proponuje także zarys teorii tego procesu, jego genezę i systematykę. Daje popis
Pięćdziesiątka „Polityki”
Wprawdzie zmieniała redaktorów i postawę ideową, ale pozostaje tym samym pismem, adresowanym do oświeconego i racjonalnie nastawionego czytelnika Jubileusz – już bardzo czcigodny – poczytnego tygodnika Wiesław Władyka uświetnił naukową monografią. Jest to już druga monografia „Polityki”, pierwszą – również świetną – 25 lat temu opublikował Michał Radgowski. Jedyne współczesne polskie czasopismo zostało w taki sposób uhonorowane. Całkowicie zasłużenie, gdyż „Polityka” jest zjawiskiem niezwykłym. Monografię Władyki czytałem
Adam Schaff, jakim go znałem
Przyjmowali go najwięksi – Jan Paweł II, prezydenci, premierzy wielu państw Wraz z odejściem Adama Schaffa kończy się epoka w dziejach myśli lewicowej i socjalistycznej, wyrastającej z marksistowskich korzeni i do końca dochowującej im wierności. W drugiej połowie XX w. był on najwybitniejszym tego nurtu twórcą i przedstawicielem. Stał się instytucją, najpierw w Polsce Ludowej, później w świecie. W pierwszym 20-leciu Polski Ludowej należał do najwybitniejszych krzewicieli marksizmu, wywierał też znaczący wpływ na organizację nauki
1956 – Węgry a Polska
Imre Nagy nie był Gomułką, kardynał Mindszenty nie był Wyszyńskim, a Redakcją Węgierską RWE nie kierował Nowak-Jeziorański Charles Gati – historyk z solidną uniwersytecką pozycją, w młodości uczestnik powstania październikowego na Węgrzech, później od wielu lat w Stanach Zjednoczonych, opublikował kapitalną książkę o tym powstaniu. Skonfrontował wyobrażenia i politykę głównych aktorów sceny politycznej na Węgrzech oraz dwóch potęg zewnętrznych, Związku Radzieckiego i Stanów Zjednoczonych. Sięgnął do uprzednio niedostępnych źródeł, poradzieckich i amerykańskich, z dokumentacją CIA włącznie. Dokonał
Przeciek Chruszczowa
Którędy dotarł na Zachód tajny referat o zbrodniach Stalina? 25 lutego 1956 r., w ostatnim dniu obrad XX Zjazdu KPZR, na zamkniętym posiedzeniu, bez delegacji zagranicznych, Nikita S. Chruszczow, I sekretarz KC, wygłosił niezapowiedziany w programie zjazdu obszerny referat potępiający zbrodniczy terror panujący pod rządami J. Stalina. Zapoczątkował w ten sposób pierwszą fazę destalinizacji. Trwała ona krótko, ale miała poważne konsekwencje dla Związku Radzieckiego i państw bloku radzieckiego, a także dla ruchu komunistycznego.
Czerwona saga
Dziwi milczenie dzieci budowniczych Polski Ludowej, kiedy epigoni antykomunizmu przypisują ich rodzicom najgorsze niegodziwości moralne i zdradę narodową Do cieszących się poczytnością opowieści o dziejach znanych rodzin dołączyła ostatnio sporządzona przez braci Stefana i Witolda Lederów saga ich rodu pt. „Czerwona nić”. Wyróżnia się kilkoma istotnymi cechami. Obrazuje dzieje rodu, a właściwie dwóch rodzin, które w kilku kolejnych pokoleniach odgrywały istotną rolę w rewolucyjnym nurcie marksowskiego ruchu socjalistycznego, polskiego,
