Wpisy od Stanisław Lem
Europejskie liberum veto
Referendum konstytucyjne stało się dla Francuzów i Holendrów czymś w rodzaju hamulca bezpieczeństwa. W ogromnej większości uznali, że należy się sprzeciwić uchwaleniu konstytucji zjednoczenia europejskiego. Światowa prasa oraz media są pełne zgiełku wokół tych decyzji. Należy, moim zdaniem, powiedzieć rzecz następującą: to, co jest dobre dla poszczególnych krajów na krótką metę, rzadko bywa równie dobre w dłuższej perspektywie czasowej. Neutralni obserwatorzy zza oceanu uważają, że zjednoczenie Europy leży nie tylko w jej interesie.
Zapaść
Berlińska Akademia Sztuk mianowała mnie swoim członkiem, na co przystałem, sądząc, że będzie to godność niewymagająca z mojej strony żadnej aktywności. Akademia poczęła mi przysyłać sporo najrozmaitszych danych, dzięki którym zorientowałem się, jak traktowani są pisarze w Republice Federalnej. Między innymi zostałem zaproszony na uroczyste otwarcie nowego gmachu akademii w Berlinie. Ponadto zaś powtarzają się zaproszenia na rozmaite autorskie odczyty i prelekcje niemieckich pisarzy. Chociaż nie skorzystałem z żadnych, przyszło mi w ten sposób zorientować się w estymie okazywanej
Przebudzony niedźwiedź
W miarę tego, jak się Putin wycofywał stopniowo z polityki Gorbaczowa i Jelcyna, czyniąc swoje rządy coraz bardziej autorytarnymi, można było równocześnie zaobserwować wzrost pozytywnych uczuć między Niemcami i Rosją. Ostatnio kanclerz Schröder nie omieszkał już wziąć przy spotkaniu w objęcia Putina i serdecznie go wyciskać. Sceny tego rodzaju tworzą nieco zabawny kontrast z tenorem niemieckich opisów procesu Chodorkowskiego, wraz z jego konsekwencjami i przyległościami dla światowego kapitału. Kapitał śmiertelnie się
Co przemilczał Putin?
Prezydent Putin oświadczył niedawno, że upadek Związku Radzieckiego był największą katastrofą geopolityczną stulecia. Politolodzy amerykańscy widzą rzecz trochę inaczej. Wyrażając zadowolenie z upadku komunizmu, jednocześnie przyznają, że społeczeństwo rosyjskie, pomimo korzystnych przemian gospodarczych, jest poddawane ciężkiej próbie. Ludność Rosji z obecnych stu czterdziestu milionów spadnie w roku 2050 do stu czterech milionów, ponieważ wskaźnik demograficzny jest ujemny. Wiele jest przyczyn takiego kryzysu. Między 1981 a 2001 rokiem
Nowe Rapallo gazowe
Animozje pomiędzy Polską i Rosją mają długą historię. Zresztą nie możemy narzekać na brak nieżyczliwych sąsiadów. Przed wojną światową, Niemcy prowadziły z Polską wojnę celną. Obecnie, jak dowiaduję się z amerykańskich gazet, Putin zamierza przeprowadzić gazociąg z Rosji do Europy tak, ażeby omijał wszystkie sąsiadujące z Rosją państwa, a zatem Ukrainę, Białoruś i kraje nadbałtyckie. Rurociąg ma wychodzić z enklawy kaliningradzkiej i dotrzeć do Greifswaldu. Koszt tej inwestycji oblicza się na wiele miliardów euro, zaś czas budowy
Jan Paweł II
Karola Wojtyłę poznałem 50 lat temu w mieszkaniu mojego przyjaciela, Jana Józefa Szczepańskiego. Odwiedził go wtedy jako zwykły duszpasterz po kolędzie, ponieważ nie piastował jeszcze żadnych wyższych godności kapłańskich. Był to kontakt przypadkowy i niewiele mówiący o postaci owego księdza. Później, kiedy zacząłem zajmować się prognostyką, Wojtyła, już jako biskup, zaprosił mnie do pałacu, ażebym wygłosił wykład o konsekwencjach embarga wprowadzonego przez producentów ropy naftowej. Nieważne, co mówiłem grupie zgromadzonych księży –
Dwie strony wolności
W amerykańskiej prasie często można przeczytać ciekawe i inteligentnie pomyślane artykuły. W jednym z ostatnich numerów „Heralda” znalazłem felieton poświęcony wolności. Problem z nią, jak uważa autor, polega na tym, że ludzie przestają myśleć i zaczynają żądać. Kiedy przenoszą się z warunków powszechnego braku do powszechnego nadmiaru, zaczynają natychmiast pragnąć, aby zostali tym nadmiarem obdarzeni. Poznają się z technologicznie wytwarzanym bogactwem cywilizacji, wskutek czego ich powszechne potrzeby nieustannie rosną. Telefon komórkowy
Polska i Ukraina
Ukraińska pomarańczowa rewolucja przyniosła zwycięstwo heroicznemu politykowi, jakim się okazał Juszczenko, jednocześnie stając się poważną klęską dla imperialnej polityki prezydenta Putina. Obecnie wiadomo już, że otruty dioksyną elekt podczas pobytu w Austrii uzyskał medyczną pomoc od specjalistów amerykańskich, którzy najprawdopodobniej uratowali mu życie. Szczególnym wsparciem dla jego wygranej w wyborach okazała się aktywna postawa krajów wschodnioeuropejskich, w tym Polski. Nie wiemy jeszcze, jak wiele pożytków z owej pomocy udzielonej
Atomowy Bush
Prezydent Stanów Zjednoczonych, świeżo wybrany na drugą kadencję, może właściwie robić, co mu się żywnie spodoba, ponieważ nie musi już martwić się swoją popularnością wśród elektoratu. Obecny prezydent lubi szczególnie działania spektakularne i nie bierze pod uwagę budżetu USA, który cierpi z powodu jego poczynań i popada we wciąż rosnący deficyt. Bush uruchomił kosztowny program doskonalenia amerykańskiej broni jądrowej, który składa się z części racjonalnej i irracjonalnej. Racjonalne jest w nim to, że broń atomowa szybko
Pod prasą
Właśnie dotarł do mnie kolejny numer „Zeszytów Historycznych”, wydawanych w Paryżu. Jest tam wiele bardzo interesujących artykułów, z których dwa pozwolę sobie zacytować. W pierwszym, przedstawiającym przegląd korespondencji Giedroycia i Miłosza na przestrzeni półwiecza, pokazana jest dosyć burzliwa, ale przyjazna współpraca ich obu. Dodam od siebie, że po śmierci Miłosza poważnie zetlał jego autorytet, co widoczne jest na łamach literackiej prasy bieżącej. Autor „Traktatu poetyckiego” nie przebierał w słowach, kiedy pisał o krajobrazie politycznym polskiego społeczeństwa.
