Szwankujący dialog

Szwankujący dialog

Trudno współpracować z rządem, gdy lekceważy on prawo

W mijającym roku Rada Dialogu Społecznego podejmowała wiele spraw istotnych dla Polek i Polaków. Program jej prac został uzgodniony z wszystkimi organizacjami pracowników i pracodawców. Na podejmowane przez Radę tematy wpływały również bieżące wydarzenia. Pozytywnie należy ocenić intensyfikację dialogu organizacji pracowników i pracodawców. Znalazło to też odzwierciedlenie w liczbie uchwał podjętych przez stronę społeczną – 28. Dla porównania uchwał podjętych wspólnie ze stroną rządową było zaledwie cztery.

Wiele kontrowersji wzbudził projekt Konstytucji Biznesu. W trakcie dotyczącego jej posiedzenia wicepremier Mateusz Morawiecki zaznaczył chęć budowania przestrzeni zaufania społecznego i możliwość zawarcia tzw. paktu z przedsiębiorcami. Niestety, znacznie mniej intensywnie wsłuchiwał się w głosy związkowców, wśród których największy opór wzbudziła idea powołania Rzecznika Pracodawców oraz Komisji Wspólnej Rządu i Pracodawców. Argumentowaliśmy, że osłabi to rolę RDS i zmarginalizuje głos strony związkowej.

W debacie „Zdrowie jako inwestycja” partnerzy społeczni zgodzili się, że zmiany w systemie organizacji i finansowania systemu ochrony zdrowia są potrzebne i oczekiwane. Ich głównym celem powinno być zapewnienie wszystkim obywatelom dostępności do wysokiej jakości opieki zdrowotnej. Partnerzy społeczni zgodnie zwracali jednak uwagę na złe przygotowanie reform. Rząd nie przedstawił bowiem docelowego modelu systemu ochrony zdrowia ani jednolitej, spójnej strategii zmian systemowych. Strona społeczna domagała się od rządu jednoznacznego stanowiska w sprawie gwarancji finansowych projektowanego wzrostu wynagrodzeń dla pracowników ochrony zdrowia. Minister zdrowia Konstanty Radziwiłł podkreślił potrzebę zmian w systemie ochrony zdrowia i zgodził się z głosami, że w Polsce nie ma wystarczającego jej finansowania. Niestety, jego propozycje w tym zakresie nie były zadowalające. Pod wpływem protestów i strajków pracowników medycznych ta tematyka stała się ponownie przedmiotem obrad Rady w październiku. OPZZ udzieliło poparcia protestującym pracownikom i wsparło postulat przeznaczenia na ten cel 6,8% PKB. W tej sprawie nasze organizacje członkowskie zbierały podpisy pod obywatelską inicjatywą ustawodawczą.

Polityka spójności Unii Europejskiej oraz rola partnerów społecznych w promocji polskiego stanowiska w sprawie przyszłego budżetu UE to kolejne zagadnienie, którym zajmowała się Rada. W czasie dyskusji partnerzy społeczni podkreślili, że polityka spójności wciąż jest potrzebna polskiej gospodarce, przedsiębiorstwom i całemu społeczeństwu. Istotnie wspomaga ona wzrost gospodarczy, postęp społeczny oraz generuje dodatkowe miejsca pracy. Innym tematem międzynarodowym wywołującym wiele emocji były działania na rzecz przekonania polskiego rządu do poparcia Europejskiego Filara Spraw Społecznych. Ich finałem było poparcie przez Polskę tej inicjatywy na szczycie w Göteborgu.

Dyskutowano także na temat zamówień publicznych, w tym stosowania w nich klauzul społecznych. Odwołano się do raportu Najwyższej Izby Kontroli dotyczącego stosowania klauzul społecznych w latach 2013-2016. Niestety, wynika z niego, że klauzule społeczne wciąż są rzadko stosowane.

Z udziałem wicepremiera Morawieckiego odbyła się debata na temat projektu przyszłorocznej ustawy budżetowej. Podkreślaliśmy w niej m.in. potrzebę znacznego wzrostu płac w sferze budżetowej i szybszego wzrostu płacy minimalnej. Zwracaliśmy także uwagę na potrzebę podniesienia wysokości zasiłku dla bezrobotnych. Wskazywaliśmy, że źródłem wzrostu dochodów budżetowych powinno być nie tylko uszczelnienie systemu podatkowego, ale również jego zmiany. Niestety, rząd nie przychylił się do naszych wniosków.

Z udziałem minister edukacji narodowej Anny Zalewskiej przeprowadzono dyskusję na temat reformy kształcenia zawodowego. Strona społeczna rekomendowała m.in. zwiększenie udziału partnerów społecznych w tej reformie, wprowadzenie stałego szkolenia profesjonalnych doradców zawodowych pracujących w szkołach, śledzenie losów absolwentów szkół zawodowych, poszerzenie współpracy między pracodawcami a szkołami branżowymi, zwiększenie stawek wynagrodzeń nauczycieli zawodowych. Również w tym przypadku rząd nie uwzględnił głosu partnerów społecznych.

Z niepokojem obserwowaliśmy naruszanie zasad prowadzenia dialogu społecznego, w szczególności dotyczących konsultowania projektów aktów prawnych przez rząd. Partnerzy społeczni zwracali uwagę, że wiele inicjatyw rządowych trafia do Sejmu ścieżką poselską, bez konsultacji z Radą Dialogu Społecznego. Część kierowanych aktów prawnych przekazywana jest z naruszeniem terminów konsultacji, co uniemożliwia Radzie wyrażenie opinii. Podobny niepokój wywołało uchwalanie przez parlament ustaw naruszających konstytucję i apelowaliśmy do prezydenta o ich zawetowanie. Trudno współpracować z rządem, gdy lekceważy on prawo.

Autor jest wiceprzewodniczącym OPZZ i członkiem Rady Dialogu Społecznego

Wydanie: 2017, 50/2017

Kategorie: Przegląd związkowy

Napisz komentarz

Odpowiedz na treść artykułu lub innych komentarzy